Hoop voor kernafval

Gerard Mourou, winnaar van de Nobelprijs voor natuurkunde 2018, pleit voor het vernietigen van kernafval met laserstralen. Dat verkort de tijd dat het spul radioactief is van duizenden jaren naar enkele minuten. De ultra-intense dosis laserstraling, van korte afstand, dient de atomen een soort ‘karateklap’ toe waardoor deze uiteen vallen en nieuwe atomen vormen die niet radioactief zijn.

Probleem is: deze ‘transmutatie’ wordt al tientallen jaren bestudeerd in de VS, Duitsland, België en Japan, zonder veel zicht op praktische toepassing. Fysiek zou het mogelijk moeten zijn, zegt een prof, maar er zijn zoals altijd stappen onderweg die heel lastig zijn. Frankrijk haalt 71% van zijn elektriciteit uit kernenergie, verreweg het grootste percentage in de wereld, en heeft dus ook het grootste probleem met kernafval. (tip A. Nieuwland)

Verschuivende wereldhandel

Handel tussen de VS en China is maar een klein en slinkend deel van de wereldhandel. Ontwikkelingslanden nemen steeds meer voor hun rekening.

Twintig jaar geleden vond 62% van alle bilaterale handel plaats tussen de VS, Canada en Europa. Nu is dat 47%. In 53% van de handel is nu een ontwikkelingsland betrokken. Weliswaar van arm naar rijk of vice versa – slechts 14% van de hele wereldhandel is tussen ’emerging markets’ onderling. Maar dat verandert snel. Bijvoorbeeld: Brazilië en Argentinië exporteren 78% naar ontwikkelende landen; dat was 50% in 1997.

China koopt nu 29% van zijn landbouwproducten in Latijns Amerika, dat was 6%. Het spiegelbeeld: het aandeel van Nederland in dat segment (export van landbouwproducten naar China) ging in twintig jaar van 17% naar 4%.

Het probleem van vrouwen

Studie anonimiseerde aanvragen voor subsidies (bij de Gates Foundation) en ontdekte dat aanvragen door vrouwen veel minder vaak werden gehonoreerd dan aanvragen door mannen. Blijkt dat mannen ‘grotere’ woorden gebruiken. Die worden geassocieerd met hogere ambities en hogere doelen. Vrouwen gebruiken ‘smalle’ bewoordingen. Komen dus bescheiden over. Dat is niet wat de jury wil horen.

Andere studie laat zien dat als slimme meisjes op de middelbare school in een klas komen met ambitieuze jongens, ze later in hun leven minder goed gaan presteren – economisch gezien. Er studeren er minder af, ze hebben lagere cijfers voor beta-vakken, ze worden vaker huismoeder.

Mogen we hier conclusies uit trekken? Econoom Tyler Cowen doet dat wel: het zelfvertrouwen van vrouwen is kwetsbaar.

De Japanse ‘Action’

…. heet Don Quijote. Net als in Europa snappen de deskundigen er niks van: het is een zooitje, er is geen voorspelbaar assortiment, ze doen alles door elkaar. Maar de klanten weten de weg naar ‘Donki.’ Leerzame studie van modern middenstanderschap. Belangrijk: afdelingschefs hebben vrijwel totale autonomie over wat er op hun verdieping wordt verkocht, en hoe. Aandeel stijgt de laatste tijd, Donki maakt nu plannen voor expansie naar Zuidoost Azië.

Ethiek

Als je ethisch wilt investeren, is het dan ethisch om een ‘zondig’ aandeel (sigaretten, wapens) te shorten? Oftewel: gokken op een koersdaling? De Church of England (een grote belegger) heeft zich uitgesproken tegen ‘long’ of ‘short’ beleggen in bedrijven die op haar zwarte lijst staan omdat het in beide gevallen verkeerd is om winst te maken op de activiteiten van die bedrijven. “Church of England profits from short bet on pornography company” doesn’t sound good, exactly, does it?”

Als je een ‘short’ neemt op een aandeel verhoog je de prijs van kapitaal voor dat bedrijf. Dat lijkt dus goed. Maar – een short seller concurreert tegen het zondige bedrijf op de kapitaalmarkt. Wil je concurreren met verwerpelijke lieden?

En nog een overweging: als je de prijs van kapitaal voor het zondige bedrijf opdrijft door short te gaan, ontmoedig je investeringen door datzelfde bedrijf. Inderdaad. Aan de andere kant: de banken en andere geldschieters die nog wel geld lenen, of aandelen kopen, zien hun rendement op kapitaal stijgen. Zij worden dus beloond. Dus wat bereik je met shorten …?


Alles is politiek

De regering-Trump onderhandelt met China over het ‘verschuiven’ van handelssancties en -barrieres. Tegen elkaar wegschrappen kan niet want dan zou Trump worden gezien als een softie. Maar de boeren in de VS lijden onder het verlies van hun grootste exportmarkt. En die gaan volgend jaar stemmen. Dus heeft de VS aan China gevraagd of ze die $50 milard aan sancties niet op andere producten kunnen heffen. Auto’s, of vliegtuigonderdelen of zo.

Amazon

De groei van Amazon blijft verbluffend. Hier nog eens uitputtend in kaart gebracht. Bovenstaande is slechts één van vele grafieken. Munitie voor de ‘trustbusters’ die kolossen als Amazon willen opbreken. Maar er zitten ook tegenargumenten in: Amazon heeft nog steeds maar 7,7% marktaandeel van alle winkelverkoop in de VS. En 487 winkels, tegen 4.750 van Walmart.

Peak car?

Een auto kost een bak geld en staat het grootste deel van zijn leven stil. De wereldbevolking verhuist steeds meer naar steden, waar het makkelijker is om auto’s te delen en te bestellen als je ze nodig hebt, via nieuwe mobiele apps. Om deze en andere redenen denkt Bloomberg dat de auto zijn beste tijd heeft gehad. 1,3 Miljard rijden er nu op de aardbol rond; is dat de piek waar we over een paar jaar naar zullen terugkijken?

Wat!?

Nederland 15de op de lijst van gezondste landen? Na IJsland, Australië, Israel, Frankrijk en Oostenrijk?? Wat is de methodologie? Bloomberg keek naar levensverwachting (in Spanje het hoogst) en trok punten af voor roken en overgewicht. De index neemt ook toegang tot schoon water en kwaliteit van sainitaire voorzieningen in aanmerking.

Van wie is de ruimte?

En nu we het toch over god hebben: SpaceX heeft vorige week toestemming gekregen van de Amerikaanse overheid (de Federal Communications Commission) om 7.518 satellieten in een baan om de aarde te plaatsen. Die zouden de wereld omspannen en op een bepaalde bandbreedte internet weerkaatsen. Op dit moment zijn er zo’n 2.000 satellieten in de lucht. Wat vindt Europa van de plannen van Musk? En China? Van wie is de ruimte?