Wagner in Soedan

Zeer verhelderende analyse van het conflict in Soedan en de rol van de Wagner Groep daar, en dus indirect de rol van Vladimir Poetin. Door voormalig eindredacteur ‘Afrika’ van de BBC World Service. (Wagner is overigens behalve in Soedan ook aan het vechten in Mali, Burkina Faso, Tsjaad en Libië.) In ruil voor wapens vraagt Wagner geld of mijnbouwvergunningen; in het geval van Soedan ook goudstaven. Volgens CNN is er tussen 2017 en 2022 voor 13,4 miljard dollar aan goud naar Latakia in Syrië gevlogen, in Russische legervliegtuigen. (Bloomberg schat de waarde op 4 miljard dollar.) Dit transport werd verzorgd door Meroe Gold, een dochtermaatschappij van M-Invest, eigendom van Wagner-baas Yevgeni Prighozin. De klant, de opdrachtgever, was Mohamed Hamdan Dagalo, beter bekend als Hemedti, hoofd van de paramilitaire ‘Rapid Support Forces,’ die zich nu openlijk tot vijand van de generaal heeft verklaard.

Unwoke-ing

Vier grote en invloedrijke universiteiten in de VS hebben de afgelopen maand krachtig stelling genomen voor vrijheid van meningsuiting, en tegen intolerantie. ‘Als we niet erkennen dat student-leden van de Federalist Society en andere conservatieven net zo goed het recht hebben om hun mening te uiten, zonder bang te zijn voor bedreigingen, dan volgen we niet onze eigen beginselverklaring (voor academische vrijheid) en kunnen we niet beweren dat we een ‘inclusieve’ omgeving aanmoedigen voor alle studenten,’ schreef de president van de Stanford Law School vorige maand. Leiders van Cornell, Harvard en Vanderbilt universiteiten namen op dezelfde manier stelling. Geen landelijke aardverschuiving, wel een begin. Ze veroordelen alle vier intolerantie, of die nu van links of van rechts komt.(betaalmuur)

Geld is macht

Geld is macht, al zo lang als er menselijke geschiedenis wordt geschreven. Democratie is één van de vele pogingen om de macht aan het geld te ontnemen. Dat is een gevecht dat nooit ophoudt. Rome had een begin van democratie; maar Crassus en Pompeius, oud-generaals die steenrijk waren geworden van hun rooftochten, hielpen Julius Caesar in het zadel die de Romeinse republiek de nekslag gaf. Enzovoorts. In de VS proberen plutocraten op allerlei manieren het politieke proces te beïnvloeden. Ook via de rechterlijke macht. ProPublica heeft nu een gedetailleerd verhaal over Clarence Thomas, één van de negen leden van de Supreme Court, zeg maar de Hoge Raad. Die liet zich 20 jaar lang feteren door miljardair Harlan Crow. Vluchten in de privéjet, vakanties in het landgoed in de Adirondacks, bootreizen op het privé-jacht. Thomas heeft nooit deze cadeaus geregistreerd. De rechters worden voor het leven benoemd, om ze te beschermen tegen corruptie.

Agitprop

Het Russische Ministerie van Defensie geeft aan alle soldaten een boekje dat ze moet inspireren om te vechten. Daarin de bekende geschiedvervalsing over Oekraïne. Maar meest frappant: er staan zinnen in die regelrecht lijken te zijn gekopieerd uit Josef Stalin’s beruchte ‘bevel nr 227,’ uit de zomer van 1942. Dat was toen het Russische leger, na een paar grote nederlagen, door de Nazi’s werd teruggedrongen tot Stalingrad (nu Volgograd). ‘Geen stap meer achteruit, kameraden!’ stond daar in. In het boekje van najaar 2022 staat: ‘Geen stap meer achteruit! Dat moet nu onze belangrijkste boodschap zijn.’ Stalin, 1942: ‘Alarmisten en lafaards moeten ter plekke worden uitgeroeid.’ Rusland, 2022: ‘Ieder van ons heeft de verantwoordelijkheid om elke blijk van lafheid of paniek hardhandig aan te pakken.’ Zo zijn er meer voorbeelden.

Dienstplicht

Letland voerde deze week de militaire dienstplicht weer in. Waarom is dienstplicht, militair of civiel, zo ingewikkeld in Nederland?

Offensieven

Mick Ryan, gepensioneerd Australisch generaal, is één van de productieve en deskundige schrijvers over de oorlog in Oekraïne. Hij schrijft: het Oekraïense offensief is nabij; het worden meerdere offensieven, in het zuiden en oosten. (En dan wil je ook Kiev extra versterken, denk ik dan.) Dit om de Russen in het ongewisse te laten waar de belangrijkste tegenaanval komt. Het land is bezig drie nieuwe legerkorpsen te vormen (Wikipedia: een korps bestaat uit twee tot vijf divisies, elk 10.000-25.000 man sterk plus ondersteunende diensten. Dus dan gaat het over minimaal 60.000 man en maximaal 375.000.)

Het wordt langzaam en vreselijk moeilijk. Dit zijn de versterkingen die Rusland heeft aangelegd:

Het verbaast me als niet-soldaat telkens hoe gedetailleerd de artikelen van Ryan en andere ex-soldaten  zijn – je zou toch denken dat ze de vijand niet alles aan de neus willen hangen. Maar ik ga er maar van uit dat ze vertellen wat Russen zelf ook kunnen zien met satellieten.

De oorlog

Poetin heft niet gekregen wat hij wilde van Xi. Lawrence Freedman, emeritus prof oorlogskunde aan King’s College in Londen, fileert de gezamenlijke verklaring na de top tussen Poetin en Xi. Die spreekt van ‘alomvattende partnerschap en strategische interactie’ die zich ‘gestaag ontwikkelt.’ “Nou niet precies ‘volle vaart vooruit’,”  is het commentaar van Freedman. In februari 2022 spraken de twee nog van een ‘partnerschap zonder beperkingen’, nu wordt de relatie in vage termen besproken, niet als een ‘militair-politiek bondgenootschap’ van ‘confrontationele aard,’ maar als ‘voorkeurspartners.’

“Dit is een partnerschap met beperkingen,” concludeert Freedman.

China zegt ook nergens expliciet dat het de annexatie van Oekraïne steunt of goedkeurt, of afkeurt. De verklaring herhaalt wel de formulering die vaak is gebruikt door wereldleiders, voor het eerst door Gorbachev en Reagan: ‘In een kernoorlog kunnen er geen winnaars zijn, en dus moet die nooit begonnen worden.’ Relevant, nu Poetin kernraketten in Wit-Rusland wil plaatsen, een paar dagen na deze topontmoeting.

Als Poetin ooit richting een wapenstilstand wil, om wat voor reden ook, zal hij waarschijnlijk als eerste Xi bellen, concludeert Freedman. Rusland is de junior partner.

In dit verhaal ook regelmatig links naar bijzondere bronnen. Verslag van een groep van 300 rekruten uit Omsk, waarvan slechts drie overleefden in Zaporizhia. ‘De commandanten beschouwden ze als kanonnenvlees en dwongen ze onder schot tot zelfmoordmissies.’ En naar Mick Ryan, zie hieronder.

Bericht uit China

Dan Wang is iemand die beroepsmatig China bestudeert, voor de – oorspronkelijk Franse – Gavekal groep die research doet voor beleggers. Ieder jaar schrijft hij een terugblik op gebeurtenissen in China. Zeer intelligent, diepe kennis van China, hoogst evenwichtig.

Hier wat fragmenten.Te weinig, maar hopelijk voldoende om u nieuwsgierig te maken naar het hele artikel.

‘Inderdaad was mijn brief van 2021 gericht op China’s sterke punten, vooral het vermogen om zichzelf te vernieuwen. En ik sta nog steeds sympathiek tegenover het beleid van Beijing om bepaalde soorten van groei voorrang te geven boven andere. De weerzin tegen cryptomunten bijvoorbeeld wordt niet ondermijnd door wat we in 2022 hebben gezien. Ik ben net als de overheid niet erg dol op videogames en sociale media. Ik blijf ervan overtuigd dat Beijing makkelijker zijn instituten kan hervormen dan de VS die niet in staat is om iets op te bouwen.’

‘De lange-termijn groeiverwachting voor China werden in 2022 onzeker. Beijing besloot de kant te kiezen van Rusland, een aggressor, terwijl juist in de VS en Europa de afzetmarkten en technologische kennis te vinden zijn. Beijing ziet Rusland als een bondgenoot, die helpt om de wereld te laten zien dat  autoritaire regimes  bestaansrecht hebben.’

‘Oudere autocraten worden snel nurks. (..) Ik denk dat de partijstaat zal doorgaan met ‘unforced errors’ te maken. Hij heeft immers al veel landen gekwetst met onnodige beledigingen. En is er in geslaagd in het onmogelijke: China’s enorme menselijk kapitaal weg te jagen. China heeft geweldige ondernemers en kunstenaars die de nationale glorie konden brengen waar Xi zo naar smacht. Als ze maar creatief mochten zijn. Iedere middelbare scholier zou een betere propagandist zijn dan het ministerie van Buitenlandse Zaken – als hij maar zijn mond mocht opendoen. Maar er wordt zo veel verprutst door de Marxistisch-Leninisten, die het niet kunnen uitstaan dat er dingen zijn die ze niet onder controle hebben. De partij heeft de afgelopen allerlei groepen van zich vervreemd die gunstig gezind waren: buitenlandse ondernemingen, Europese overheden, artiesten en ondernemers. Ik verwacht dat deze ‘unforced errors’ zullen aanhouden.’

Het wordt donker

‘Duisternis kruipt over onze wereld,’ schrijft Noah Smith. Melodramatisch, geeft hij meteen toe. Maar wel herkenbaar. Autocratie en antiliberalisme rukken op. Op de dag dat Xi Jinping en Vladimir Poetin hun bondgenootschap verstevigden, op de 20ste verjaardag van de Amerikaanse invasie van Irak, herpubliceert Smith dit essay. Laten we niet vergeten, zegt hij: ‘Het was Amerikaanse dwaasheid die dit allemaal begon. Onze overwinningen in Wereldoorlog 2 en Koude Oorlog 1 gaven de VS een unieke kans om een wereld te bouwen waarin landen niet andere landen binnenvallen. Toen wij Irak binnenvielen zonder reden of provocatie, vergooiden we die kans.’

Lees goed: dit is niet hetzelfde als zeggen dat Poetin is ‘geprovoceerd door de NAVO.’ Maar wel: onze liberale democratie is nog steeds de minst kwalijke manier om een samenleving te organiseren, en dus is het goed als steeds meer mensen zich kunnen ontworstelen aan dwingelandij. Amerika had de kans om moreel leider te zijn, en dat had rust geschapen en een tegenwicht geboden tegen de altijd rusteloze dictators. Maar die kans werd verkwanseld.

De oorlog

Phillips O’Brien, prof oorlogskunde aan St Andrews U., met een uitdagende stelling: ‘Deze oorlog toont dat het effectiever is om de oorlogsmacht van je tegenstander aan te vallen voordat het tot een veldslag komt – net als in de meeste voorgaande oorlogen. Maar Oekraïne krijgt daar niet de benodigde steun voor. (…) Dus we maken deze oorlog bloederiger, langer en destructiever dan nodig.’