De toekomst neemt zijn tijd
tech | Ben Evans | 9 jul 24
'Mijn oude baas Marc Andreessen zei altijd dat ieder idee dat in de 'dotcom bubble' uit elkaar spatte, nu een succes zou zijn geworden.' Zo begint Benedict Evans deze column. Oftewel: vooruitgang gaat langzaam. Online winkelverkopen zijn nog steeds minder dan 25% van het totaal in de VS (die zwarte lijn, is exclusief auto's en verwante producten). 'Cloud computing' bestaat nu tien jaar en is nog steeds maar 30% van computergebruik van bedrijven. Zelfs de iPhone had vier jaar nodig voordat hij begon de markt te veroveren.
Oftewel: verwacht nu niet dat AI snel gemeengoed wordt. Op dit moment: enorme belangstelling, enorm veel mensen die met Chat GPT hebben kennisgemaakt - maar relatief weinig die terugkeren:
Conclusie? Geen. Evans durft ook niet te voorspellen. Zegt alleen: wees niet verbaasd als het jaren duurt.
Rusland-Oekraine
politiek | Comment is Freed | 20 jul 24
De altijd voortreffelijke Samuel Freedman geeft een gedetailleerd overzicht van de gesprekken tot nu toe, en waarom ze niks hebben opgeleverd. Laatste zin: 'Het is triest, maar dit is een oorlog waarvoor geen snelle, diplomatieke oplossing klaar ligt.'
Niet anders, maar meer
wetenschap | WSJ | 24 jun 24
Er is helemaal geen transitie naar een duurzame energie, zegt dwarsdenker Bjorn Lomborg. De duurzame elektriciteit vervangt geen kolen, gas of olie; hij maakt toenemend verbruik mogelijk. Slechts 17% van de 'nieuwe' energie vervangt bestaande, fossiel opgewekte elektriciteit; de rest gaat naar nieuwe vraag.
Hetzelfde gebeurde in de 19de eeuw: steenkool verving niet hout, maar maakte additioneel verbruik mogelijk. Houtverbranding nam zelfs nog verder toe. Hetzelfde gebeurde bij de overgang van steenkool naar aardolie, zegt Lomborg. Olie, gas, kolen en hout tesamen produceerden meer energie dan ooit tevoren.
Dit is vast waar; maar Lomborg zegt vervolgens dat wind en zon geen beter alternatief zijn, want niet op te slaan; en opslag maakt deze energiebronnen duurder dan fossiel.
Goed, maar wat dan wel, meneer Lomborg? 'De enige manier waarop we groene energie wereldwijd kunnen doorvoeren, is door het goedkoper te maken dan fossiele brandstoffen.'
Daar zijn we het allemaal wel over eens. Helaas komt Lomborg niet verder dan: investeren in research en ontwikkeling van energie-opslag (inderdaad, dat gebeurt ook), kernenergie (terecht), en 'andere mogelijke oplossingen.' Dat is een beetje lam.
Goelag Archipel is 51
ook belangrijk | The New Criterion | juni 24
Schitterende, lange bespreking van een schitterend boek (dat ik nu toch echt eens moet gaan lezen). 'De Goelag Archipel' is nog maar 50 jaar oud - in Parijs gepubliceerd in 1973-75! Over de onbeschrijfelijke wreedheden, de zinloze massamoorden en de werkkampen van het Sovjet-regime. De tsaren waren amateurs, schrijft Solzjenitsyn: Pushkin mocht zijn landgoed behouden; Lenin reisde per trein in een privé-coupé naar zijn ballingschap in Zwitserland. Maar Lenin en Stalin kenden geen mededogen. Wees gewaarschuwd: zelfs deze bespreking, die zich onvermijdelijk moet beperken tot wat fragmenten, doet uw haren overeind staan. Eén citaat: 'Miljoenen werden gedwongen om misdaden te bekennen waarvan iedereen wist dat ze verzonnen waren. Het werd al snel saai voor de ondervragers. 'Ze wilden een beetje afwisseling in hun monotone werk, en dus wedijverden ze in het verzinnen van nieuwe ideeën.' Solzjenitsyn beschrijft heel precies de martelmethoden.
En ook wat de gevangenis met hem zelf deed. Iedere gevangene staat al snel voor de keus: je leven, of je geweten. Solzjenitsyn is meedogenloos over zichzelf. En vindt uiteindelijk zijn geweten terug. Hij eindigt met: 'God zegene je, gevangenis, dat je in mijn leven bent geweest!'
(Opmerkelijk: de voorloper van dit boek, 'Een dag in het leven van Ivan Denisovitsj,' werd in 1962 gepubliceerd na expliciete toestemming van Nikita Chroesjtsjov, Sovjet-baas van 1953 tot 1964. Het was een onmiddellijke bestseller.)
Mercator
ook belangrijk | brilliantmaps | 3 mrt 23
Nooit vergeten: Mercator-projectie vervormt de werkelijkheid. Hoe verder van de evenaar, hoe meer:
Dus zo:
(reclame)
Nuchter
geld | Noahpinion | 13 jul 24
Er is helemaal niet zo veel rijkdom ('wealth') in de wereld. Al het geld op de bankrekeningen van alle miljardairs van Amerika is 5,4 biljoen (duizend miljard); de federale overheid geeft jaarlijks 6,2 biljoen dollar uit. Pik al het geld van Elon Musk en Bill Gates en Jeff Bezos in, en het is nog niet genoeg. 'En je kunt het maar één keer doen ....' zegt Noah Smith.
Inkomen is veel belangrijker dan vermogen. (het totale 'jaarinkomen' van de VS bij voorbeeld, het BBP, is 27,4 biljoen dollar) 'Onze moderne geïndustrialiseerde wereld is niet iets dat in het verleden is gebouwd - het is een ding dat we iedere dag bouwen en herbouwen in het zweet onzes aanschijns. De waarde die we oppotten is veel kleiner dan de waarde die we produceren.' (...) 'Daarom vind ik de hele discussie over 'vermogen' in de jaren '10 een zijspoor. Hoe je inkomen verdeelt, dat is bepalend voor onze welvaart.'
Hoe te leven
podcast |Tim Ferriss | 16 jul 24
Kevin Kelly, oprichter van 'Wired,' is één van de helden van De Bicker. Hier in een lang interview. Een soort ideale opa. Over het nut van niksdoen, ontdekken hoe weinig je nodig hebt, en de rust die dat brengt.
'Ik weet niet wat ik denk totdat ik het probeer op te schrijven.'
'Geld is een middel tot een doel, maar er zijn waarschijnlijk ook andere wegen om die doelen te bereiken die bestendiger zijn, dieper, en krachtiger. Geld is eendimensionaal.'
En meer moois. Schat wanneer je vermoedelijke sterfdag is, tel het aantal dagen op dat je nog te gaan hebt, en zet die in een 'terugtelklok' op je bureaublad. 'Helpt focusen,'
''Volg je passie' werkt verlammend. Draai het om: word ergens goed in, en zoek van daar uit je passie.'
... bombarderen?
politiek | Comment is Freed | 14 jul 24
Waarom doet Rusland zoiets wreeds? Het is niet voor het eerst, schrijft prof emeritus krijgskunde Lawrence Freedman met nauwelijks verhulde woede. In de Syrische burgeroorlog stonden lokaties van ziekenhuizen op 'de-conflict' lijsten, die strijdende partijen hadden beloofd te zullen ontzien. Russische piloten gebruikten die coördinaten daarentegen om hun raketten exacte doelwitten te geven.
Rusland voerde in 2022 al luchtaanvallen uit op ziekenhuizen, in Marioepol. NGO's hebben sinds het begin van de invasie 1.442 aanvallen op ziekenhuizen geturfd.
Samen met de aanvallen op de energienetwerken en andere infrastructuur dienen ze om de boel zo kapot te maken dat de bevolking gewoon maar besluit om te verhuizen. Dit werkte in Tsjetsjenië en in Syrië.
Freedman citeert een extreem nationalistische schrijver in Rusland: 'Het is simpel en angstaanjagend, maar je hoeft je niet te verontschuldigen als je in een kinderziekenhuis belandt. We moeten zeggen: wil je dat dit ophoudt? Geef je over. Capituleer. En dan zullen we je - misschien - ontzien.'
Dat werkt alleen als je Oekraïners dehumaniseert.
'Je moet beseffen dat het simpel en angstaanjagend is: aan de andere kant staan geen mensen. Geen mens. Onze raketten doden geen mensen. Niemand. Er zijn daar geen mensen.'
Tot nu toe werkt het niet. Oekraïners worden alleen maar vastberadener. En in 18 maanden oorlog is de frontlinie nauwelijks veranderd.
... met AI
tech | Noahpinion | 10 jul 24
Noah Smith citeert een paar mensen die tot hun ellebogen in de AI zitten. En zich beginnen af te vragen: zijn we niet te hard van stapel aan 't lopen? De investeringen tot nu toe in de uitbouw van AI impliceren een omzetverwachting van 600 miljard dollar extra, dankzij AI; zien we al iets van die omzet? Nee, dus. In het Amerikaanse bedrijfsleven zegt slechts 5% dat ze iets van AI hebben gebruikt in de afgelopen twee weken.
Goldman Sachs deskundigen zijn ook skeptisch. 'Het internet gaf ons goedkope oplossingen voor dure problemen. AI biedt dure oplossingen (denk aan de chips van Nvidia) voor dure problemen,' en die kosten gaan niet snel omlaag.
Op de lange termijn, zegt Smith, zijn de vooruitzichten beter. Het lijkt op de spoorwegen in de 19de eeuw, of de telecom van het eind van de 20ste eeuw. Een speculatieve bubbel eerst, en uiteindelijk is de technologie onmisbaar gebleken. Een hoop mensen hebben er geld op verloren in de pioniersfase.
Tweedens: mensen hebben tijd nodig om te leren hoe ze een nieuwe technologie moeten inzetten. Dat deed mij meteen denken aan de 'kranten' (weet u nog, die papieren dingen?): hoe lang hebben die niet lopen klungelen voordat ze begrepen dat de web-editie niet een concurrent is van de ochtendkrant, maar een marketinginstrument, en later, de opvolger ...?
Huiswerk!
ook belangrijk | BBC | 11 jul 24
Zeer nuttig overzicht van verschillende 'drogredenen,' of redeneerfouten. Hoe herken je ze, hoe wapen je je ertegen? Onmisbaar als u zich wilt wapenen tegen desinformatie en nepnieuws.
De BBC in dit artikel bespreekt er zeven: ad hominem ('hij kan niet eten met mes en vork dus hij is onbetrouwbaar'), beroep op autoriteit ('hij moet 't toch weten?'), valse keuze ('Je bent met ons of tegen ons'), appeal to ignorance ('je kunt toch niet weten of hij een spion is?'), hellend vlak ('als we dit goedkeuren dan is het hek van de dam'), straw man (argument van je tegenstander simplificeren), en het heerlijke, onvertaalbare whataboutism (de aandacht afleiden door over iets anders te beginnen).
Een uitgebreider overzicht, in het Nederlands, hier.
Door een ex-Rus
politiek | Engelsberg Ideas| 1 jul 24
Voormalig Brits ambassadeur Rodric Braithwaite is lovend over nieuw boek van Sergey Radchenko, over Russisch buitenland-beleid van de Tweede Wereldoorlog tot 1991. Dat jaar, schrijft Braithwaite, zei een dissident tegen hem: de Overwinning op de Nazi's is het enige waar alle Russen trots op kunnen zijn.
Daar kun je veel van Rusland's beleid op herleiden, zegt hij. En hij vindt bevestiging in Radchenko. Die schrijft: Russen zijn geobsedeerd door status: ze beschouwen de status van Amerika in de wereld als ijkpunt, en vinden dat ze dat niveau ook verdienen.
'Russen hebben ook het gevoel dat veel van hun buurlanden ze beschouwen als een soort barbaarse wolven, 'wrede en dronken wildemannen,' zoals de Encyclopaedia Brittanica schreef in 1872 - ondanks hun enorme bijdrage aan de wereldcultuur. Ze geloven dat hun land voorbestemd is om de landen van de wereld te leiden naar een betere toekomst op een hoger moreel niveau. Die overtuiging zie je in het werk van Dostojefski en in de politieke geschriften van Poetin.'
George Kennan (die in 1947 schreef dat 'containment,' omcirkeling, de beste manier was om Rusland te temmen) zei in 1997 dat uitbreiding van de NAVO 'de meest tragische beleidsfout van Amerika zou zijn van de hele Koude Oorlog.' Braithwaite eindigt slechts met vragen, die niet beantwoord kunnen worden: 'Had een andere Russische leider het beter gedaan? Had een gevoeliger Amerikaans beleid de vervreemding van Rusland kunnen voorkomen?'
Cash
geld | Visual Capitalist | 26 jun 24
... is steeds minder 'King.' Ook niet in ontwikkelingslanden:
In Duitsland was in 2019 nog de helft van alle betalingen in contanten; vorig jaar minder dan 30%. In Noorwegen, in vier jaar tijd van 15% naar 5%. In Japan, 65% naar 42%. En kijk naar India ...
Disinformatie
politiek | BBC |2 jul 24
We mopperen allemaal over 'nepnieuws' dat door de Russen wordt verspreid om ons te ondermijnen. De BBC doet een broodnodige en dappere poging om - althans een deel - te kwantificeren.
De BBC vond een groep die nieuwsberichten produceert en plaatst op tientallen websites met Amerikaans klinkende namen: Houston Post, Chicago Crier, Boston Times, DC Weekly en zo.
De meeste verhalen zijn niet puur nep, maar gebaseerd op echte nieuwsberichten en herschreven door AI software. Duizenden artikelen per week, vaak herhaald of geciteerd op meerdere sites. Dat duidt op een machinale productie, wellicht met hulp van AI software. 'In deze tsunami van sappige verhalen zitten ook nepverhalen die gericht zijn op Amerikaans publiek.'
Het grootste succes is als een verzonnen verhaal wordt opgepikt door goedgelovige 'opinieleiders,' die miljoenen lezers hebben op X en andere sociale media. Zoals het verhaal dat de vrouw van president Zelenski een Bugatti van 4,5 miljoen euro kocht in Parijs. Met geld uit Amerikaanse defensiesteun.
(reclame)
110 Talen erbij
tech | Benedict Evans | 27 jun 24
Google Translate heeft 110 nieuwe talen toegevoegd, 'dankzij AI.'
We zijn niet de enigen
politiek | brilliantmaps | 20 mei 24
Tweederde tot driekwart van de bevolking vindt dat er te veel migranten worden toegelaten. Dit geldt voor vrijwel alle Europese landen. Het artikel, op basis van een enquete door El Pais, geeft verder cijfers over de daadwerkelijke stand van zaken: hoeveel immigranten als percentage van totale bevolking. Opvallend: Hongarije, Slowakije en Roemenië zijn toleranter dan de rest, misschien omdat ze erin slagen om migranten te weren: immigranten vormen daar 0,6-2,6% van de bevolking. Zweden en Oostenrijk hebben de meeste immigranten als percentage van de bevolking: 19%. Ter vergelijking: in de VS is dat cijfer 15%, in Canada 21%, Australië 30%.
Het laatste woord
ook belangrijk | Robert Leslie |13 jun 24
"The idea that AI could replace artists is about as meaningless as the idea that AI could replace love."
"Performances depend on their context as much or more as they do on the message itself. What a Wonderful World played over Vietnam war footage. I Did It My Way sung by Sid Vicious. It’s all a weird miasma, a complicated and extremely social blend of communion and communication… the creator’s skill is what we tend to focus on, aye, but more than that it’s the place & time, the cultural context, the memories & associations the performer draws on, the flavor & intent it’s drawn with, their social standing & authority (or lack thereof), the moment they were there for and spoke for, and also who was there to hear it spoken, and who said it was Great. All subjective. All extremely emotional. All tied in with stories. Who is Van Gogh or Nick Drake without early death & lack of recognition in life? And who is Taylor Swift without fame, without her cult? We have to concede that the song by itself is only a vessel, as is the singer. Vessels for us to pour our feelins in. Beauty isn’t objective, thank God, & art communion is a societal ritual - would we have it elsewise?"
Chomsky
politiek | Noahpinion | 18 jun 24
Noam Chomsky is (of was) één van de belangrijkste publieke denkers in de VS. Maar door zijn grondhouding van 'Amerika is slecht' werd zijn mening over allerlei onderwerpen gekleurd. Hij sloeg de plank mis over Irak, over Kosovo, en over de genocide in Cambodja. Vorig jaar nog verdedigde hij de invasie van Oekraïne door Rusland.
Kurzweil over toepassingen AI
tech | Economist | 17 jun 24
Ray Kurzweil, futuroloog die vaak gelijk heeft gekregen, beschrijft hoe AI ons gaat helpen.
Zonne-energie zou veel sneller gemeengoed kunnen worden als we meer wisten. Maar fotovoltaïsche materialen blijven te duur en inefficiënt om kolen en gas volledig te vervangen. En er zijn batterijen nodig om energie op te slaan tijdens 'intermittency.'
'AI kan snel miljarden chemische processen simuleren en zo nieuwe, goedkopere en betere materialen ontdekken, voor zonnepanelen en accu's. In de hele geschiedenis tot november 2023 hadden mensen ongeveer 20.000 stabiele anorganische verbindingen ontdekt voor gebruik in alle technologieën. Toen ontdekte Google's 'GN0ME' AI er veel meer, waardoor dat aantal van de ene op de andere dag steeg naar 421.000.'
AI 'voedt zichzelf.' De nieuwste AI chips helpen om het ontwerp van de volgende generatie AI chips nog beter te maken. De beste chips in november 2023 deden 48 miljard berekeningen per seconde; de nieuwe Nvidia b200 chip kan er meer dan 500 miljard.
Gezondheid: AI kan via 'moleculaire bio-simulatie' miljarden opties voor nieuwe medicijnen testen - in plaats van dat mensen in laboratoria eindeloos proeven doen. Het eerste medicijn dat van begin tot eind door AI was ontwikkeld werd vorige zomer al goedgekeurd voor 'fase-2' proeven.
De aanhouder ...?
tech | GatesNotes | 10 jun 24
Gaat kernenergie ooit een renaissance beleven? Vriend en vijand zijn het er over eens dat bouwkosten te hoog zijn; vooral door zorgen over veiligheid en daaruit volgende strenge eisen van toezichthouders. De één zegt: bouw dan ouderwetse, geteste en bewezen reactoren zoals die in Frankrijk, dat houdt de bouwkosten laag (of althans lager).
De ander gokt op nieuwe ontwerpen voor kerncentrales. Bijvoorbeeld SMR's, oftewel Small Modular Reactors: kleine kernreactoren die je in een fabriek kunt bouwen, op een vrachtwagen zetten en dichtbij de verbruiker kunt plaatsen, eventueel in serie geschakeld.
Of een ander soort kernreactor. Bill Gates is al zestien jaar investeerder in TerraPower, dat een procédé ontwikkelt dat in de volksmond 'gesmolten zout' heet. Voor uitleg zie hier en hier. Hij heeft net vergunning gekregen voor de bouw van de zoutfabriek; hij hoopt over twee jaar te kunnen beginnen met de bouw van de demonstratiereactor, waar de kernsplitsing gaat plaatsvinden. De Amerikaanse overheid financiert mee, tot 1 miljard dollar. (tip D. Rosenberg)
AGI (2)
tech | Diamandis | 25 apr 24
tip T. Noortman, die mij attendeerde op een seminar gepresenteerd door Peter Diamandis. Hij interviewde enkele zwaargewichten die hun mening gaven over de kansen en gevaren van het ontwikkelen van Artificial Intelligence, tot en met Artificial General Intelligence.
Elon Musk: 'Ik denk dat het heel belangrijk is hoe AI, of AGI, wordt gemaakt. Je kweekt een AI. Het is bijna alsof je een kind opvoedt, maar dan een super-geniaal god-achtig kind, en hoe je hem opvoedt is belangrijk ... De beste manier om AI veilig te ontwikkelen is vanuit een basismodel, dat breed toepasbaar is, en dan hem zo af te stellen dat hij altijd eerlijk is. Niet dwingen om te liegen als de waarheid ongemakkelijk is. Dat is heel belangrijk. Laat de AI niet liegen.'
Salim Ismail (oprichter van OpenExO): 'De AI-geest is uit de fles en beperken is niet langer een optie. De slimste hacker is de AI zelf. Onze taak is hem goed op te voeden, zoals Elon zei, en er voor zorgen dat we een Superman scheppen, niet een superboef.'
(advertentie)
