Contrair

Contrair

Jeffrey Sachs is een Amerikaanse econoom die o.a. Polen, Slovenië en Estland met succes adviseerde bij de overgang van een geleide naar een markteconomie. Zijn ‘shocktherapie’ (gebaseerd op de ervaringen van Duitsland na WO2) werd ook overgenomen door Michael Gorbachev en Boris Jeltsin, maar leidde in Rusland tot ontwrichting. De afgelopen decennia adviseert hij armere landen, in Afrika en Latijns-Amerika, wat hem het etiket ‘ontwikkelingseconoom’ opleverde.

Hoe dan ook, hij komt nu met een verhaal dat afwijkt van de Amerikaanse boodschap: de VS wakkeren de angst voor China en Rusland voortdurend aan om hun hegemonie in de wereld te beschermen. ‘De ironie is dat sinds 1980 de VS zich heeft gemengd in minstens 15 buitenlandse oorlogen (Afghanistan, Irak, Libië, Panama, Servië, Syrië en Jemen) terwijl China geen enkele oorlog heeft gevoerd, en Rusland slechts één buiten de voormalige Sovjet-Unie: in Syrië. De VS heeft militaire bases in 85 landen, China in drie, Rusland één (in Syrië) buiten de voormalige Sovjet-Unie.’

Die laatste clausule is wel de achillespees van zijn betoog: impliceert hij dat oorlogen tegen voormalige Sovjet-landen niet mee tellen? Dan zou Frankrijk dus best een oorlog mogen voeren tegen Canada, Oostenrijk tegen Hongarije, Engeland tegen de Verenigde Staten.

‘Er is maar één land dat zichzelf fantaseert tot wereldleider: de VS. Het is hoog tijd dat de VS nu eens erkent dat veiligheid rust op iets heel anders: interne sociale cohesie, en verantwoordelijke internationale samenwerking.’ (…) ‘Europese leiders  zouden zich moeten richten op de echte bron van veiligheid: niet de hegemonie van de VS, maar Europese afspraken die de legitieme zorgen van alle Europese landen respecteren, inclusief die van Oekraïne, inclusief Rusland.’ Hij eindigt met: ‘In deze fase is diplomatie, niet militaire escalatie, de weg naar blijvende Europese en mondiale veiligheid.’ Tja. Dat had je ook tegen Poetin kunnen zeggen in februari.