wetenschap • tech • gezondheid • geld

Uitgeven

Esquire, tijdschrift uit de stal van Hearst, probeert iets nieuws: een apart abonnement op één van de sterjournalisten. Politiek verslaggever Charles Pierce kreeg 60.000 bezoekers per dag op zijn artikelen, voordat Esquire tot deze stap besloot. In november 2018 deed het blad dit aanbod: voor $17,99 krijgt een abonnee een jaar lang alle artikelen van Pierce plus een exclusieve wekelijkse nieuwsbrief. Pierce heeft nu 10.000 betalende volgers.

Uitgevers zijn huiverig om hun titels op deze manier op te breken: minder verkeer betekent minder reclame-inkomsten etc. Maar ze experimenteren wel. De Miami Herald riep een aparte online sporteditie in het leven, voor Floridianen die elders in de VS wonen en alleen geïnteresseerd zijn in ‘hun’ sportteams, niet in lokaal nieuws.


Max 100

Ook op de wereldzeeën dreigt een maximumsnelheid, voor de scheepvaart. Niet 100 kilometer per uur, natuurlijk. Maar volgens een milieu-organisatie zouden vrachtschepen 20% minder snel moeten varen.  Dat zou uitstoot van zwavel en stikstofoxide met 24% verminderen, en ook die van CO2 en zwarte koolstof. Scheepvaart is goed voor 3% van de totale uitstoot aan broeikasgassen.

Frankrijk en Denemarken hebben ook voorstellen gedaan in die richting. Reders zijn verdeeld. De grootste, Maersk, zegt dat ze de voorkeur geeft aan het limiteren van het vermogen van schepen. Dan wordt efficiëntie beloond. Een andere reder is wel voor de maximumsnelheid: het is meteen in te voeren, er zijn geen investeringen voor nodig, en het is makkelijk te controleren.


Popster

Uit de archieven van de Bank of England: de financiële huishouding van componist Georg Friedrich Händel. Hij arriveerde in 1710 op 25-jarige leeftijd in Londen waar hij furore maakte. Hij kreeg vanaf 1713 een jaarlijkse toelage van 200 pond van Koningin Anne, ongeveer 30.000 euro in geld van nu, bovenop gages voor opera’s en ander werk. Tegen 1715 had hij al genoeg gespaard om 500 pond (dus 75.000 euro) te beleggen in de South Sea Company. Toen die in 1720 klapte, in één van de beroemdste bubbels in de financiële geschiedenis, was Händel er al grotendeels weer uit gestapt. Hij bleef sparen door aandelen te kopen, had een goede hand, en bij zijn overlijden in 1759 had hij 17.500 pond aan lijfrentes met 3% rente op zijn rekening, het equivalent van 2,5 miljoen euro.


Winkelen op WhatsApp

WhatsApp heeft een nieuwe toepassing: brochures voor bedrijven. Je kunt een overzicht krijgen van het aanbod, in plaats van 1 product per app. Bestellen kan (nog) niet. Op dit moment in Brazilië, India, Indonesië, Mexico, VK, VS en Duitsland. Nog niet in Nederland.


Snelheid van het licht

Gevisualiseerd. Rond de aarde: 7,5x in een seconde. Van de Aarde naar de maan: 1,225 seconde. Van de aarde naar Mars: 3 minuten. Naar de zon: 8 minuten. Alles is betrekkelijk.


Slaap werkt

Waarom slapen wij? Experiment ontdekt dat er fysieke processen plaatsvinden tijdens de slaap, die ons brein klaar maken voor de nieuwe dag. Tijdens de diepe slaap aan het begin van de nacht, de ‘non-REM’ fase, worden de neuronen rustig en hebben ze minder zuurstof nodig. Daardoor vloeit er minder bloed naar de hersenen; maar die ruimte wordt overgenomen door het hersenvocht, dat letterlijk allerlei metabolische bijproducten ‘wegspoelt’ – waaronder beta amyloïden die sterk worden geassocieerd met Alzheimer’s.


Met dank aan de Kerk

Wij in het Westen zijn individualistisch omdat de Katholieke kerk tegen incest was. Dit klinkt als wartaal na een lange borrel, maar het is de stelling van een studie afkomstig van Harvard en gepubliceerd in het tijdschrift Science. De redenering is als volgt: in de vroege Middeleeuwen maakten kerkvaderen zich zorgen over incest. In die tijd was het doodnormaal dat neven en nichten met elkaar trouwden, omdat niemand buiten het dorp of zelfs zijn stam kwam. Het leven in kleine stammen waarin vrijwel iedereen familie was, bevorderde conformisme, gehoorzaamheid en loyaliteit aan de groep. En tegelijkertijd wantrouwen tegen vreemdelingen. Onafhankelijkheid en analytisch denken werden niet gewaardeerd.

Omdat de Kerk zijn gelovigen aanspoorde om ‘buiten het dorp’ te trouwen verschoof de nadruk van de familie naar het gezin; daardoor zwakkere familiebanden, minder gehechtheid aan de geboorteplaats. Dat leidde weer tot minder conformisme, meer individualisme, en uiteindelijk een psychologische instelling die wij ‘Westers’ noemen.

Om verschillend gedrag van ‘kin-based‘ en ‘kerkelijk gevormde’ samenlevingen aan te tonen hielden de schrijvers psychologische tests, en keken ze naar cijfers over bloeddonaties en parkeerbonnen van diplomaten bij de VN (echt).


[Dit is een opiniestukje. Daar zit u niet op te wachten, want er zijn er al veel te veel van. Daarom in het groen, makkelijk herkenbaar.]CO2-uitstoot door rijke landen is veel groter dan de officiële metingen omdat wij een deel ‘exporteren’ naar lage-lonenlanden. De fabricage van veel producten in Vietnam, China en India veroorzaakt CO2-uitstoot dáár, niet hier. Wij de lusten, zij de lasten.Omgekeerd kun je zeggen dat de rest van de wereld stikstof exporteert naar Nederland. Nederland is de akker van de wereld, de op één na grootste exporteur van landbouwproducten. Omdat we zo slim en efficiënt boeren, op een relatief klein grondgebied, kunnen we de rest van de wereld voedsel leveren tegen concurrerende prijzen. Dus ja – wij hebben hoge stikstofniveaus, maar als je dat op een wereldkaart plakt, dan is dat het logische gevolg van het zijn van een productiecentrum. Net zoals het Ruhrgebied lange tijd een concentratie van steenkoolverbranding was, toen er staal werd gemaakt voor heel Europa. Net zoals het Amazonegebied nu een productiecentrum is voor sojabonen. Daarvoor worden bossen omgehakt, en dat is vervelend; maar dat los je niet op door Braziliaanse boeren te verbieden soja te verbouwen.Klimaatverandering is een mondiaal fenomeen dat je niet met lokale maatregelen moet aanpakken. 

Pioniers

Geschiedenis van luchtfotografie. De aardbeving in San Francisco, de loopgraven van WO1 langs de Somme, landschappen, steden. Hier: Labruguière in de Languedoc, 1889.


Damals

Der Spiegel interviewt Angela Merkel ter gelegenheid van de 30ste verjaardag van de Berlijnse Muur. Zij is tenslotte de beroemdste ‘Ossi.’ ‘Hoe zou uw leven er uit hebben gezien als de Muur niet was gevallen?’ En: ‘Wat zou u gedaan hebben nu, op uw 65ste?’ (Merkel zou een rondreis in de VS maken, ‘de Rockies zien en Bruce Springsteen luisteren.’ Pensionado’s in de DDR mochten na hun 60ste wel naar het buitenland, omdat ze niet langer essentieel waren voor de opbouw van de heilstaat.) En serieuzere onderwerpen, natuurlijk.


Abonneer De Bicker

Vul hieronder uw e-mailadres in om u in te schrijven voor de nieuwsbrief
jamie@example.com
Abonneer