Kan ook

Als je e-mail leest op je telefoon, kun je ook een krant lezen. En als je een krant leest, kun je een boek lezen. En als je een boek leest, waarom dan niet op Instagram? Als dat nu eenmaal je meest gebruikte app is. Begonnen als een ‘je-weet-maar-nooit’ geintje van de Openbare Bibliotheek van New York, maar inmiddels zijn er 300.000 boeken gelezen en heeft ‘Insta Novel’ 130.000 abonnees.

Chill

Een groeiend aantal bibliotheken in de VS schrapt de boete voor te laat terugbrengen. Chicago is tot nu toe de grootste. Heeft bovendien schulden van 343.000 leden kwijtgescholden. Waarom? Omdat vooral arme mensen wegblijven als ze eenmaal een boete hebben uitstaan. Door niet langer boetes te heffen, hopen deze bibliotheken dat ze weer toegankelijker worden voor de minder kansrijken. Bovendien: studies tonen dat een boete weinig of geen verschil maakt voor het percentage boeken dat op tijd wordt teruggebracht.

Weg vertrouwen

Zie per categorie hoeveel vertrouwen het Amerikaanse publiek er nog in heeft, op basis van de General Social Survey van de afgelopen 40 jaar. Vertrouwen in journalisten leed het meest, gevolgd door banken, parlement, overheid; alleen het Hooggerechtshof lijkt nog ongeschonden.

Wat te doen?

Internet ondermijnt traditionele democratie. Nieuw bewijs deze maand uit een studie die respons op Gallup peilingen analyseerde van 840.537 mensen uit 116 landen in de periode 2008-2017, en daarnaast de expansie van 3G-netwerken legde. Meer toegang tot internet vermindert vertrouwen in overheid en vergroot achterdocht jegens overheid. En: in Europa ging de toename van mobiel internet gelijk op met de groei van populistische partijen.

Hoe werkt dat? Oude instituten hebben hun monopolie op geloofwaardigheid verloren doordat iedereen nu zijn versie van de waarheid kan publiceren. Dankzij twitter, whatsapp, instagram, e-mail kan een beweging worden gemobiliseerd. Belangrijkste kenmerk van Gele Vestjes, Arabische Lente, FvD, PVV, Indignados (in Spanje), 5Stelle (Italië): ze zijn tegen. Het is makkelijker om een beweging op te trommelen ‘tegen’ iets dan ‘voor’ iets.

Dit alles voorspelde oud-CIA analist Martin Gurri in 2013 in zijn boek ‘De opstand van het volk en de gezagscrisis in het nieuwe millennium.’ Wat valt er tegen te doen? Een suggestie van een medewerker van Gurri: formuleer niet in absolute termen.  ‘We kunnen dit proberen of we kunnen dat proberen.’ ‘We hopen dat we dit kunnen doen.’ ‘We denken dat we dat kunnen doen.’ Dit is niet erg opwindend of glamourvol, maar beleidsdoelen in absolute, zelfverzekerde termen uitspreken nodigt tegenreactie uit.

Columnist Noah Smith is enthousiast over het boek maar zegt: misschien is dit niet zo uniek als we denken. Revoluties en opstanden over heel Europa brachten de gevestigde orde in gevaar in 1789-1848; de jaren ’60 van de vorige eeuw brachten opstanden, politieke liquidaties en protesten in het hele rijke Westen. In beide gevallen was er geen internet, en was papier voldoende.

In de machinekamer

YouTube, als onderdeel van beursgenoteerd Google/Alphabet, moet meer geld verdienen; maar tegelijkertijd staat het bedrijf onder sociale druk om verspreiding van vooroordeel-bevestigend materiaal af te remmen. YouTube overweegt nu een wijziging in het algoritme om mensen meer diversiteit aan te bieden: een filmpje dat laag in de ‘aanbevelingen’ staat, waarvoor een kijker dus meer moet ‘scrollen,’ weegt zwaarder bij de toekomstige aanbevelingen dan een filmpje dat bovenin de lijst staat. (Aanbevelingen worden gerangschikt op eerder klikgedrag.) Dit lijkt dus een stap in de goede richting. Maar, zegt een oud-medewerker van YouTube, die wijziging in het algoritme zou 0,24% meer kijktijd kunnen opleveren. Presto: meer omzet, minder voorspelbaarheid. Klinkt goed. Maar YouTube-waarnemers zijn er niet gerust op. Ze willen meer transparantie van Google.

Boerenknecht

Terwijl boeren demonstreren in Den Haag, schrijft Huffpost bewonderend over de moderne Nederlandse landbouw. Wij zijn de tweede voedselexporteur ter wereld, vooral door innovatie. Voorbeeld:  de ‘Sweeper,’ een paprikaplukker die in Wageningen wordt ontwikkeld en mogelijk over drie of vier jaar productieklaar is. Hij gebruikt camera’s om te zien of een paprika rijp is, en om te ze ontdekken achter blad. Landbouw is helemaal klaar voor robotica: zwaar werk, vergrijzende bevolking.

Gruwelijk

Internet maakt het leven van pedofielen makkelijk. De hoeveelheid foto’s en films van kinderen die worden misbruikt stijgt snel en is vorig jaar weer verdubbeld, tot 45 miljoen. Overheden staan machteloos; er zijn wel wetten maar geen geld. Platforms van internetbedrijven als Facebook, Dropbox en Microsoft worden misbruikt maar deze zien nog geen kans om het illegale verkeer effectief te bestrijden. Moedeloosmakend.  (tip A. Nieuwland)

Soort flitser

Canberra in Australië heeft nieuwe camera’s in gebruik genomen die helpen te zien of iemand op zijn mobiel zit te loeren tijdens het rijden. Software (modieus genaamd ‘AI’, tegenwoordig) analyseert foto’s van bestuurders door op de handen in te zoomen. Als daar iets te zien is wat lijkt op een mobiel, wordt hij doorgestuurd naar mensen met ogen. Indien positief: een prent voor de bestuurder. Een tweede camera fotografeert de nummerplaten.

Te koop:

Op enig moment staan er altijd wel 15 tot 20 huizen van architect Frank Lloyd Wright te koop. Zo ook nu. Van Arizona tot Massachussetts.

Een misverstand

Katten zijn net zo aanhankelijk als honden, zegt een nieuwe studie die 70 kittens en 38 volwassen katten een jaar lang observeerde. Ze hechten zich aan hun menselijke huisgenoot – nou ja, tweederde van de beestjes. Maar katten drukken zich nu eenmaal anders uit. Daardoor ontstond het misverstand dat ze hautain zijn en mensen beschouwen als bedienden. Echt niet, hoor.