Krachtsport

Tijdens toernooien kunnen grootmeesters 6.000 calorieën per dag verbranden. Volgens een commercieel onderzoek in 2018 verbranden schakers in een match van twee uur evenveel als een toptennisser in een uur. Hersenactivieit, stress, versnelde ademhaling en verhoogde hartslag dragen allemaal bij. Voor de gemiddelde topschaker betekent dit een kilo gewichtsverlies per dag, dus 10 kilo na een toernooi van tien dagen. Anatoly Karpov verloor 11 kilo tijdens zijn wereldkampioenschap in 1984 tegen Gari Kasparov, en het toernooi moest uiteindelijk worden gestaakt.

Het betekent dat schakers tegenwoordig net zo veel aandacht besteden aan hun dieet als marathonrenners. Magnus Carlsen, wereldkampioen sinds 2013, merkte dat hij aan het einde van wedstrijden slechter werd. Een diëtist adviseerde hem: hou op met sinaasappelsap tijdens toernooien. Dat veroorzaakt een ‘sugar boost.’ Beter een mengsel van chocolademelk en halfvolle melk. De eerste grootmeester uit India, Viswanathan Anand, doet tijdens toernooien twee uur cardio fitness om rustiger te slapen. En nog veel meer voorbeelden

Voelt u zich bedreigd?

Vertegenwoordigers van Facebook ontmoeten vandaag afgezanten van 26 centrale banken op een vergadering in Basel, meldt de Financial Times. Facebook heeft in juni aangekondigd dat ze een nieuw betaalmiddel wil introduceren voor zijn 2,4 miljard actieve gebruikers in de wereld, getiteld Libra. Een soort crypto munt, maar dan anders. De agenda vandaag is geheim maar Frankrijk en Duitsland hebben al publiekelijk en gezamenlijk gezegd: ‘Geen enkele private entiteit kan monetaire macht opeisen, omdat die inherent is aan de soevereiniteit van landen.’ De Franse minister van Financiën Bruno Le Maire zei vorige week dat de Libra niet in Europa moet worden toegelaten ‘zo lang er zorgen zijn over soevereiniteit en financiële risico’s.’ De bazen van de centrale banken van de VS en het VK lieten deze zomer al soortgelijke geluiden horen.

Wat een geweld

Nieuw onderzoek geeft een beter beeld van de onvoorstelbare schade die de inslag van de ‘Chicxulub’-planetoïde aanrichtte. De theorie dat deze inslag de verklaring is voor het plotseling uitsterven van bijna alle grote diersoorten 66 miljoen jaar geleden, waaronder de dinosaurussen, wordt steeds plausibeler. Amerikaanse geofysici hebben nu gaten geboord tot 130 meter diep in en rond de krater, die deels op Yucatan is en deels in de Golf van Mexico. (zie de vage cirkel linksboven op het schiereiland.)

Die doorsnedes van het sediment geven een beeld van wat er gebeurd moet zijn op die dag van de inslag. De planetoïde, 11 kilometer in diameter, sloeg een krater van 100 kilometer doorsnee en 32 kilometer diep. Dat wisten we, maar toen: tsunamis rolden weg van de inslag, botsten tegen het vasteland en rolden terug met golven van honderd meter hoog. Rotsen werden de lucht in geslingerd, sommige zo hoog dat ze op de maan moeten zijn beland, 384.000 kilometer ver. Over de hele wereld ontstonden bosbranden, door lava-achtige rotsen die terug vielen op aarde of door de hitte veroorzaakt door de inslag.

‘Normaal gesproken moeten we uit een paar centimeter rots afleiden wat er in een periode van duizend jaar gebeurde,’ zegt één van de onderzoekers. ‘Hier hebben we 130 meter voor één dag.’ (tip A. Nieuwland)

Samantha Power

Inteview met Samantha Power, voormalig journalist en ambassadeur bij de VN onder Barack Obama. Moet de VS harder optreden tegen China dat  afspraken met voeten treedt en militaire bases vestigt in de Zuidchinese Zee; Uigurs terroriseert; burgerrechten negeert; het internet censureert?

‘China probeert nu bij de VN de verkeersregels te veranderen, en de mensenrechten principes die nu meer dan 70 jaar de basis hebben gevormd voor internationale betrekkingen. Ze proberen de regels meer pro-censuur te maken, meer ‘pro-staat.’ Ze willen niet meer zo veel aandacht voor hogere waarden waartegen een staat zou moeten worden gemeten of beoordeeld.

‘Ze beginnen langzaam hun waardenstelsel te exporteren. Dan kunnen we gaan zeuren over mensenrechten – maar we kunnen ook kijken naar onze waarden, onze democratie, onze tradities, ons respect voor het individu en inzien wat een voordeel dat ons geeft in de wereldwijde worsteling. Ik denk dat we dan een hoop vrienden zouden maken.

‘Als wij, democratieën, echt geloven in dit model, als we echt geloven wat we lange tijd hebben geroepen, dat er een verband is tussen democratie en stabiliteit op de lange termijn en democratie en voorspoed, dan is het in ons belang om dat model stevig neer te zetten, en niet in onszelf te keren. Dus ik denk dat, hoe meer de macht van China toeneemt, je steeds meer Amerikaanse politici zult horen praten over waarden.’

Net mensen

Selectie van inzendingen voor de ‘Comedy Wildlife Photography Awards.’  Complete lijst hier, voor selectie klik op de foto.

Te koop

Huawei biedt zijn familiezilver aan: het bedrijf wil de complete technologie die 5G telefonie mogelijk maakt, dupliceren en verkopen aan een ander bedrijf. Die kan dan de broncode veranderen zodat noch Huawei, noch de Chinese overheid ooit nog kan meekijken in netwerken die door dat andere bedrijf worden aangelegd. Waarom zou Huawei dit doen? Om een concurrent in het leven te roepen, zodat Huawei wordt aangespoord zijn eigen 5G aanbod nog beter te maken. Dat is de officiële verklaring. Volgens The Economist, die de primeur kreeg van dit spectaculaire aanbod, is het een creatieve manier om vrede te sluiten met wantrouwige Westerse landen, de VS voorop. Er speelt er van alles. Huawei kan de concurrentie van een ‘kloon’ wel aan omdat het sterk is in ontwikkelingslanden. Het excelleert ook op andere gebieden. En Huawei heeft vrede nodig: de mobiele telefoons van Huawei lijden onder de handelsoorlog. Ze mogen niet meer geladen worden met Google apps, dus ook niet de ‘Play Store’ waar je makkelijk de apps kunt downloaden.

Investeren voor het klimaat

We kunnen wel hopen dat we klimaatverandering kunnen mitigeren door minder CO2 uit te stoten, maar dat is naïef. Rijke landen buigen hun afhankelijkheid van fossiele brandstoffen maar moeizaam om; en armere landen vinden het begrijpelijkerwijs belangrijker om een behoorlijke levensstandaard te bereiken. Dus met CO2 reductie komen we er niet; we moeten onder ogen zien dat we ons ook moeten wapenen tegen mogelijke gevolgen van hogere temperaturen. Dat is kort door de bocht de boodschap van de Global Commission on Adaptation (GCA). Ze hebben net een rapport uitgebracht waarin ze stellen: €1,6 biljoen investeringen in zaken als dijkverzwaring, riolering, wegen, drinkwaterinstallaties, uiterwaarden, mangrovebossen etc levert op termijn €6,5 biljoen rendement op. Als je de economische voordelen laat zien krijg je politici makkelijker mee, is de gedachte. Hoe kan dat rendement? Je bespaart allereerst doordat er minder schade wordt aangericht door overstromingen; investeren levert nieuwe technologie op; en investeren schept banen, dus werk, dus welvaart.

Pleiten voor aanpassingen werd door de klimaatlobby lange tijd als insubordinatie gezien: je zou politici een excuus kunnen geven om maar niets meer te doen aan CO2 uitstoot. De GCA, onder leiding van Ban Ki-Moon, Bill Gates en de directeur van de Wereldbank Kristalina Georgieva, pleit dus voor én-én, niet of-of. Onder de 38 ondertekenaars ook minister Cora van Nieuwenhuizen en Feike Sijbesma, CEO DSM.

9/11

Op de ‘verjaardag’ van de aanslag op het WTC  in 2001, gisteren, publiceerde Popular Mechanics eigen onderzoek uit de afgelopen jaren waarin complottheorieën één voor één worden gefileerd. Voor de liefhebber.

$1 mrd in bitcoin ...

Iemand ergens maakte vorige week in één transactie 94.504 Bitcoins over, met een waarde van iets meer dan een miljard dollar.  Net zo interessant als de vraag ‘wie heeft er een miljard dollar liggen om over te maken?’ is het inzicht dat dit artikel geeft in de transparantie van de Bitcoin-wereld. De rekeningnummers van zowel de zender als de ontvanger zijn nieuw, merkt iemand op. Er zijn maar iets van 100 Bitcoin adressen die meer dan 10.000 Bitcoins bezitten, zegt een ander. Meeste zijn beurzen. Een derde van de bitcoins in deze transactie is ooit verhandeld op Huobi, een beurs in Singapore, zegt deze twitteraar:

En tenslotte: dit wordt wel een serieuze markt, met dit soort transacties.

De eerste windmolens

Windmolens zijn waarschijnlijk uitgevonden in Perzië, misschien al in 138 v.C. Het concept werd eerst overgenomen door Chinezen en pas na de kruistochten, in de 11de eeuw, in Europa geïntroduceerd. Deze staande windmolens in Nashtifan, noordwest Iran, behoren tot de oudste, nog werkende exemplaren. Meer dan duizend jaar oud.