wetenschap • tech • gezondheid • geld

Bladlezen

Bomen zuigen water uit de grond – en alles wat er verder meekomt. Als er goud in de grond zit, zijn er minuscule sporen van terug te vinden in bast en bladeren. Dus ….? Niet zo simpel als het lijkt, maar een Australisch mijnbouwbedrijf heeft het eens wetenschappelijk getest, en trof een rijke goudader waar eerdere, traditionele exploratie niets had gevonden. Smaakt naar meer. (tip A. Nieuwland)


Kan ook

Lezer B. Krull schreef na lezing van mijn juichverhaal over de dynamo 2.0 dat hij de voorkeur geeft aan deze draadloze, batterijloze lichtinstallatie die werkt op inductiestroom: de magneetjes op de spaken komen langs de lampjes, die een spoel van koperdraad bevatten. Die geeft de energie door aan de lampjes. Van de Deense firma Reelight, die al bestaat sinds 2003. Ik ben het met hem eens.


Boemerang

Microsoft en andere softwaremakers belonen buitenstaanders die fouten in hun programma’s vinden. Daarmee wordt de kwaliteit en virusbestendigheid verbeterd. De Amerikaanse spionagedienst NSA doet daar niet aan mee; als ze een nieuwe zwakte vindt houdt ze die geheim om te gebruiken voor spionage en sabotage. Zo ook een hack die de naam ‘EternalBlue’ kreeg. Maar die werd in april 2017 gestolen en door criminelen over de hele wereld gebruikt om bedrijven en overheden te chanteren. Nu ook gemeentes in de VS, die oude software gebruiken. Ex-spionnen vinden dat de NSA vertrouwelijk had moet rapporteren aan Microsoft. De Franse president Emmanuel Macron bepleitte vorig jaar al zoiets, en schreef een manifest om ‘boosaardige cyberactiviteiten’ tegen te gaan. Dat werd ondertekend door Microsoft, Google, Facebook en 50 landen – maar niet de meest agressieve: de VS, China, Rusland, Iran, Israel, Noord-Korea.


Hij is terug!

Mist u de oude dynamo ook zo? Die nieuwe dingen hebben altijd lege batterijen op het verkeerde moment. En het extra afval … Dit is de CadenceX generator, gemaakt door PedalCell in Chicago. Verbetering: de druk tegen het wiel varieert met de snelheid, zodat je er minder last van hebt bij tegenwind. En: energie kan ook worden gebruikt om een telefoon op te laden. Helaas (nog) niet commercieel verkrijgbaar. De makers zoeken een fabrikant van elektrische fietsen die het ding wil adopteren.


Pirate Bay

Opgericht in 2003 door twee Zweden, vele malen gesloten door autoriteiten, belast met miljoenen euro’s aan boetes, om telkens opnieuw ergens anders op te duiken. Napster was de bekendste van de zogenaamde vroege ‘peer-to-peer file sharing’ websites, maar bestaat allang niet meer; Pirate Bay telt nu naar schatting 50 miljoen gebruikers. Waarom? Het is lekker goedkoop natuurlijk, en makkelijk te gebruiken. De ideologische bezetenheid van de oprichters, die vinden dat internet de wereld kan verbeteren door kennis te democratiseren. Maar ook omdat de legale filmwereld nog steeds geen goede manier heeft gevonden om een breed aanbod legaal beschikbaar te maken. De groei van Netflix bewijst dat mensen bereid zijn te betalen; maar het aanbod van Netflix is mager.


Beter leren

Het brein leert door oefening, maar vooral door de pauzes tussen de oefeningen. Dat concludeert een onderzoek dat zich richtte op motorische vaardigheden. (Sporters opgelet.) Deelnemers moesten telkens 4-1-3-2-4 typen, zo snel mogelijk,  met hun linkerhand, gedurende 10 seconden. Dat 36 keer, met telkens 10 seconden rust. Ze werden steeds beter, maar niet tijdens de exercitie; verbetering was telkens vlak na de rustpauze.


Aardbevingen

Misschien nuttig contact voor Groningen, NAM en Den Haag: in Zwitserland is een langjarig onderzoek begonnen  waarmee men hoopt te achterhalen hoe aardbevingen voorkomen kunnen worden bij diepe boringen. Zwitsers willen in de toekomst een groot deel van hun energievoorziening uit aardwarmte halen. Heet water in de diepte aanboren, dat vervolgens via buizen stoomturbines kan aandrijven.  Maar een geothermieproject in Basel en ook één nabij Sankt Gallen veroorzaakten aardbevingen en aantoonbare schade aan gebouwen en moesten daarom tussen 2010 en 2014 stilgelegd worden.

Zwitserland heeft geen klei, maar graniet onder de grond, 390 miljoen jaren oud. Hoe voorkomen wij kunstmatige aardbevingen, ‘induzierte Seismizität’ zoals dat in mooi efficiënt Duits heet?

Om in Zwitserland uit aardwarmte elektriciteit te produceren moet op 4.000 tot 5.000 meter diepte 200 liter water per seconde door het gesteente opgepompt worden, waarbij het zich 100-150ºc  opwarmt.

Nog geen antwoorden, wel onderzoeksvragen. Hoe ontstaan aardbevingen daarbij? Welke invloed hebben de stroom, de drukveranderingen, de wrijving daarbij? Kun je de aardbeving beïnvloeden door de druk te veranderen? Kan zoiets voorspeld worden? Beweegt de rots als hij eenmaal doorboord is? En zijn resultaten van experimenten op relatief ondiep niveau wel toepasbaar op wat er gebeurt op grote diepte? Onderzoek loopt tot 2022. (tip J. Crol)


Oogstreel

Luchtfoto’s van Roemenië, de ene nog mooier dan de andere. (tip P. Frentrop)


Baudet (2)

Vanmorgen maar eens het hele artikel van Thierry Baudet in American Affairs gelezen. Tja, misogynie (dat klinkt zo veel aardiger dan ‘vrouwenhaat,’ want het hoeft niet altijd ‘haat’ te zijn) is des mans. Weinig mannen kunnen de verleiding weerstaan om hun opstandigheid jegens de dominante sekse – veroorzaakt door het besef dat we volkomen machteloos zijn tegenover de vrouw – af en toe bot te vieren met een flinke mopperpartij. Dat mopperen moet je binnenskamers doen. Niet in het openbaar. Thuis mag je best een wind laten, in de volle trein niet. Het is een teken van beschaving om rekening te houden met andere mensen, ook al zijn ze nog zo irritant. Een romanschrijver mag vrijwel alles, want dat is de functie van de roman. Een politicus niet. Als je je onbeschaafd gedraagt help je mee aan de afbreuk van de beschaving die nu eenmaal nodig is om een democratie te laten functioneren. Dus als de vraag is ‘is Baudet hiermee ongeschikt om premier te worden?’ dan zou ik zeggen: ‘Dat valt te bezien, laat hem eerst maar eens wat manieren leren.’

Wat ik niet begrijp in het verhaal van Baudet is dat hij de weg voorwaarts schetst als of-of. Persoonlijke vrijheid leidt tot verlies van verbondenheid, zegt hij; als we niet een manier verzinnen om persoonlijke vrijheid een plek te geven binnen het verbindende familie, volk en vaderland, dan dreigen we overspoeld te raken door de sterk verbindende Islam van ‘Arabische, Turkse en Afrikaanse immigranten.’  Dit is een ‘straw dog’ zoals de Engelsen zeggen: een niet-bestaande vijand creëren om een punt te maken. Anders gezegd: materialisme, isolement en vervreemding bestaan wel degelijk; maar je hoeft niet ruzie te zoeken met Moslims om die problemen op te lossen. Naastenliefde en verbondenheid kunnen prima samengaan met persoonlijke vrijheid. Je hoeft niet een angstbeeld te schetsen door toenemend individualisme neer te zetten als het pad naar de hel, het pad naar ‘onderwerping’ (soumission) door de Islam.

Het is een denkfout. Een beetje zoals de denkfout die veel tegenstanders van Baudet maken, mensen die populisten verwijten ‘nationalistisch’ zijn. Er is niks mis met nationalisme. Nationalisme is goed. Het is prima om trots te zijn op je eigen land, volk en cultuur. Het is ook goed om er over na te denken wat ons bijzonder maakt. Maar die trots moet je in een positief vat gieten. Niet gebruiken als reden om ‘anderen’ te weren, of immigranten de schuld te geven van het verval van de samenleving; maar juist als positieve drijfveer. ‘Dit is wat Nederland groot heeft gemaakt, dit is hoe wij vrijwel alle landgenoten veiligheid en vrijheid en welvaart hebben kunnen bieden. Hier zijn wij trots op, en sluit u zich daar vooral bij aan.’


Baudet

Thierry Baudet schreef een bespreking van de boeken van Michel Houellebecq voor een Amerikaans tijdschrift waar nogal wat mensen zich over opwonden in Nederland. Bij uitzondering maak ik het artikel in het blad ‘American Affairs’ beschikbaar via ‘Outline,’ het programma dat betaalmuren omzeilt. Leest u dat vooral, voordat u zich een mening vormt.


Abonneer De Bicker

Vul hieronder uw e-mailadres in om u in te schrijven voor de nieuwsbrief
jamie@example.com
Abonneer