Muzieksmaak vroeg bepaald

Onze smaak in muziek wordt al vroeg bepaald en verandert opmerkelijk weinig in latere jaren. Zo omstreeks 13, 14 jaar kiezen we onze favoriete liedjes en die blijven het ankerpunt:

Conclusie op basis van data van Spotify.

Ai

Het International Ruimtestation schat dat er nu 500.000 stukjes en brokjes en brokken afval door de ruimte zweven. Met een snelheid van 24.000 kilometer per uur. Dat geeft zelfs een stukje van 14 gram massa. Als hij tegen een blok van massief aluminium opbotst ziet dat er zo uit:

(tip A. van Rossum)

Vrijheid en democratie

Onderdeel van het betoog van Steven Pinker gisteren: verspreiding van democratie. Neemt die toe, of af? Het hangt er maar van af welke horizon je neemt:

Deze is van Freedom House, een stichting in New York die jaarlijks publiceert hoe de vlag erbij hangt in de wereld. Al een paar jaar waarschuwt Freedom House dat het de verkeerde kant op gaat. Net als The Economist, die een vergelijkbare index publiceert. Het klopt: we kennen de voorbeelden van Hongarije en Venezuela en Turkije en ook de VS. Democratie is niet onvermijdelijk of vanzelfsprekend. (En ja, vrijheid hangt samen met democratie.)

Amen

Het gaat echt steeds beter en Steven Pinker, prof Harvard, legt het allemaal nog één keer uit. Vergelijk om te beginnen 1988 en nu. De VS stootte dertig jaar geleden 20 miljoen ton zwaveldioxide uit en 34,5 miljoen ton fijnstof. Nu respectievelijk 4 miljoen ton en 20,6 miljoen ton. Ondanks economische groei, bevolkingsgroei en meer autokilometers. In 1988 waren er 23 oorlogen, waarbij 3,4 doden per 100.000 mensen vielen. Nu: 12 oorlogen, 1,2 doden per 100.000. In 1988 waren in de wereld 45 democratieën met een totale bevolking van twee miljard mensen; nu 103 met 4,1 miljard. Toen leefde 37% van de wereldbevolking in extreme armoe, dicht bij de hongersdood; nu 9,6%. Terrorisme in West-Europa? 238 doden in 2016, 440 in 1988.

Die laatste 30 jaar is geen uitschieter maar een voortzetting van een trend die volgens Pinker 200 jaar geleden begon, met de Verlichting. Ongelijkheid neemt weliswaar toe in het rijke Westen, maar armoe verdwijnt. Honderd jaar geleden gaven deze landen 1% van hun welvaart uit aan kinderen, armen, ouderen en zieken. Nu, bijna een kwart. Democratie staat onder druk in landen als Turkije, Venezuela, Hongarije, Bulgarije en Polen. Maar 200 jaar gelden was het een nouveauté, weggelegd voor 1% van de wereldbevolking; nu leeft de helft van de wereld in een democratie. De hele wereld is slimmer, gezonder, vrijer en rijker. Die rijkdom stelt ons in staat om niet alleen voor onszelf, maar ook voor onze omgeving te zorgen. In allerlei opzichten zorgen we beter voor de planeet dan toen.

Hoe komt dit allemaal? Is de mens geboren met een neiging tot het goede? Pinker zegt: de Verlichting. Dogma, vooroordeel en traditie werden langzaam verdrukt door onderzoek en rede. De stam, de maatschappelijk klasse, ras en nationaliteit werden minder relevant naarmate filosofen de mensheid en het mens-zijn bestudeerden. Alle bovenstaande trends zijn terug te voeren op de Rede. Amen. Nu hoef ik ‘Het Gaat Geweldig’ niet meer te herschrijven.

Voorpublicatie uit Pinker’s nieuwe boek, ‘Enlightenment Now.’ Veel uitgebreider dan ik hier weergeef. Nog één punt: is het niet verstandig om pessimistisch te zijn? Nee, we moeten zorgvuldig zijn, zegt Pinker. We moeten exact bepalen wat er mis is en daar iets aan doen. Maar slecht onderbouwd doemdenken leidt tot fatalisme, en dat is een voedingsbodem voor radicale politici en volksmenners. (achter de betaalmuur van de WSJ, maar omdat dit zo’n belangrijk artikel is geef ik hier de muurloze versie van Outline)

Gek of held?

Is Elon Musk uitzonderlijke ondernemer of een onverantwoordelijke dromer? The Economist neigt naar het eerste. De meeste ondernemers in Californië maken een fortuin en worden dan voorzichtig. Musk verkocht zijn eerste bedrijf aan Compag voor $341 miljoen in 1999; investeerde dat bedrag in iets wat later PayPal werd, en verkocht dat aan eBay voor $1,5 miljard; en investeerde bijna alle opbrengsten binnen anderhalf jaar in Tesla en SpaceX. Het artikel staat vol nieuwe feitjes en inzichten. Musk is in staat om de beste mensen uit Silicon Valley in dienst te krijgen omdat hij inspireert. Hij is niet roekeloos. Hij is niet bang voor complexiteit en duikt er graag in. En de Economist haalt bekende maar minder bezongen feiten naar voren: SpaceX ontwerpt en bouwt zelf de motoren in die Falcon raketten. Heeft nu de helft van de markt (lanceringen van raketten). Google en Fidelity hebben in 2015 elk een miljard in het bedrijf geïnvesteerd, dat nu $21 miljard waard is. Tegelijkertijd is zijn andere bedrijf, Tesla, legendarisch overgewaardeerd op de beurs en dus een uiterst riskant aandeel dat door profs vaak een ideale ‘short’ wordt genoemd. (betaalmuur wellicht, hier is de outline versie.)

Dino bijna weer gezond

De NY Times heeft vorig jaar ruim een miljard dollar abonnee-inkomsten opgehaald. Reclame-inkomsten waren 560 miljoen. De eerste categorie groeit, de tweede neemt af en dat is gezond. Inkomsten van alleen digitaal, dus lezers en adverteerders, waren $600 miljoen. Maar groeiende. De krant heeft nu 2,6 miljoen digitale abonnees, een toename van 46%. En maakt een bedrijfswinst van $112 miljoen op totaal $1,7 miljard omzet.

DNA-test voor de baby

Een speekselspecimen van de pasgeborene geeft resultaten voor 193 genetische ziektes. Kost $649. De Sema4 Test is nu beschikbaar voor iedereen die hem aanvraagt. Duivels dilemma.

Midlife

Mooie bespreking van Kieran Satiya’s boek ‘Midlife.’ Hij steelt onze harten door te zeggen: ‘Dit is een self-help boek in de zin dat ik mezelf erg heb geholpen door dit boek te schrijven.’ De recensie zelf is ook fijn, zoals we mogen verwachten van The New Yorker. Kijk naar deze zin in de slotalinea: ‘While reading “Midlife,” I yearned for such strange and counterintuitive ideas. But perhaps it’s right that they were missing. There’s something a little midlife-crisis about insisting on an entirely new way of thinking.’

Raketmagie

Nog niet zo lang geleden werd SpaceX voor gek verklaard dat ze een raket dachten te kunnen laten landen; om hem later weer opnieuw te gebruiken. Na een paar spectaculaire flops lukt het gewoon. Hier de – simultaan! – landing van twee van de ‘voortstuwingsraketten’ (boosters) van de Falcon Heavy, de ‘ruimtevrachtwagen’ die gisteren werd gelanceerd. Zet vooral het geluid hard aan:

Voor wie pap lust: hier is de lancering en drie minuten later de afscheiding van de twee voortstuwingsraketten, met daarna de veilige landing. 4’20” van begin tot eind …. De middelste ‘booster’ moet later nog landen op een schip in de Atlantische Oceaan. Update: die is dus in zee gevallen, zei Musk op een persconferentie.

Franse mobiel in de ban

Franse Hoge Raad heeft beslist: mobiel gebruiken is niet alleen verboden tijdens het rijden, ook stilstaand met draaiende motor, zelfs stilstaand met motor uit langs de weg. Alleen als een auto op een parkeerplaats staat wordt hij geacht niet aan het verkeer deel te nemen. Boete €135 en drie punten.