Hoe doe je dat, oorlog?
‘Je bent een 22-jarige Oekraïner die net een Kalashnikov in de handen gedrukt heeft gekregen, vier magazijnen met elk 30 patronen, een helm en een kogelvrij vest. Vorige week studeerde je architectuur aan de Nationale Universiteit van Kiev. Nu sta je vooraan. Een officier telt af en legt een hand op de schouder: “Jij bent leider van een schuttersteam.” Hij wijst naar de drie volgende mensen in de rij. “Dat is je team.”‘
Ex-marinier (‘combat leader in the US Marine Corps’) geeft basiscursus vechten. Adembenemend.
Vrije mening
Professor klassieke talen aan Princeton doet verslag van een week conferentie in Boedapest, hoofdstad van het Hongarije van Victor Orban. Onderwerp: ‘De waarden die we aan onze kinderen overdragen.’ Met conservatieve en progressieve denkers, uit Europa en de VS. Hij vindt het een feest.
‘De hele week waren we verwikkeld in echte gesprekken over ingewikkelde kwesties, in plaats van de ‘consensus du jour’ te accepteren – of de consensus te bekritiseren zonder inhoudelijke onderbouwing. We deden dit op het podium, en in de pauzes bij de kersenstrudel. Misschien werden diepe meningsverschillen niet opgelost, maar aan het eind van elke dag schudden we elkaar de hand, maakten we een grapje, en dronken we een glas. Om de volgende dag weer de sabels te kruisen. (…) Hebt u enig idee hoe bijzonder dit is? Zo’n conversatie – doodgewoon vrije meningsuiting over een controversieel onderwerp – zou vandaag de dag bijna ondenkbaar zijn op willekeurig welke progressieve (lees: regressieve) universiteit in de Verenigde Staten.’
IPCC WG2
Zo, dat is nog eens een sappige kop. Maar terzake. U hebt misschien ook Antonio Guterres gezien, secretaris-generaal van de VN, die met bijkans overslaande stem ons waarschuwde dat ons laatste uur heeft geslagen. ‘Ongeveer de helft van de wereldbevolking leeft in de gevarenzone, nú, en veel ecosystemen staan op een point of no return (waarbij ze onherstelbare schade oplopen en niet meer kunnen terugkeren naar de oude toestand), nú,’ zei hij.
Als mensen zichzelf overschreeuwen dan word ik wantrouwend.
Bijgaand een reactie van Roger Pielke Jr op dit rapport. Hij vertelt een aantal dingen die ik niet wist (en dat is nu net de charme van deze nieuwsbrief, dat ik niet pretendeer alles te weten maar juist op zoek ga naar mensen die mij iets vertellen wat ik nog niet wist.) Ik lees hem graag omdat hij zo secuur zijn bronnen vermeldt.
Ik wist bijvoorbeeld niet dat er drie werkgroepen zijn bij de IPCC, die allemaal hun eigen interpretatie geven van de bestaande kennis. Dit is dus niet een ‘nieuwer’ rapport dan dat van eind vorig jaar; het heeft een andere invalshoek op dezelfde kennis.
Groep 1 inventariseert de stand van de wetenschap; groep 2 (deze week) kijkt wat de gevolgen zijn voor het klimaat, welke landen en gebieden het meest kwetsbaar zijn, en in hoeverre aanpassing (‘adaptation’) effectief is. Werkgroep 3 kijkt naar de economische gevolgen van klimaatverandering, en wat aanpassing of mitigatie zou kosten.
Maar ‘werkgroep 2 is afgedwaald van zijn doel om de wetenschap te evalueren, en heeft zich gepositioneerd als een cheerleader voor uitstootvermindering,’ zegt Pielke. Het rendement van aanpassing (dijken, uiterwaarden, verhuizing), dat een hoop kosten van emissievermindering kan wegnemen, krijgt weinig aandacht.
In het IPCC rapport, zegt Pielke, staat: ‘Geraamde schade door overstromingen kan worden teruggebracht tot 1/20ste als mensen voldoende aanpassen.’ Dit is zelfs bij het scenario RCP8.5, één van de zwartste scenario’s en één die de laatste jaren als hoogst onwaarschijnlijk wordt beschouwd. Dit botst dus met de alarmerende toon van Guterres. Maar het staat in het rapport, niet in de samenvatting.
Pielke is gespecialiseerd in storm- en overstromingsschade. Hij praat in dit artikel niet over mogelijk verlies aan biodiversiteit, of de kans op waterschaarste. Oordeelt u zelf.
Zinloos
Dit verhaal helpt de Oekraïners niet, en zal de tragedie niet afwenden. Maar Paul Krugman herinnert ons er aan: oorlog loont niet meer. Dat belet niemand om weer eens een oorlog te beginnen, maar qua rendement is het een zinloze actie. De Nazi’s bezetten landen die samen een BBP hadden dat 2x dat van Duitsland was; maar die landen produceerden maar 30% van de oorlogskosten. Zoals Norman Angell zei: ‘Confiscatie maakt een einde aan de levenslust die nodig zijn voor een productief leven, en het gevoel van veiligheid.’ Krugman voegt toe: een modern leger is ongelooflijk duur en ingewikkeld om draaiende te houden. En we leven in een tijd waarin nationalisme echt is, en bloeit. Het zal de Oekraïense boeren van de middeleeuwen een zorg zijn geweest door wie ze werden uitgebuit. Nu niet meer. (tip A. Nieuwland)
Hier is Yuval Noah Harari met hetzelfde punt. (met dank aan P. Rodts)
En dit is een minder verrassend, maar wel inspirerend verhaal van een andere columnist uit de NY Times, over de bijzondere moed van de Oekraïners.
In de prullenbak
De ‘marshmallow test’ kan in de prullenbak. De nieuwste verificatie laat zien dat de test geen voorspellende waarde heeft over maatschappelijk succes in het latere leven van 4 jaar oude deelnemers. Aan deze laatste test deed ook psycholoog Walter Mischel mee, de man die de wereld opschudde met de originele test. (‘Hier is een marshmallow. Ik ga nu de kamer uit. Je mag hem opeten; maar als je wacht tot ik terugkom, krijg je er nog eentje bij.’)
Deze studie volgde de kinderen tot na hun 40ste, en hoe lang ze wachtten met het opsnoepen van de marshmallow had geen enkele relatie tot hun succes in later leven. ‘Succes’ in de zin van: gespaard vermogen, sociaal aanzien, schulden, eet- en sportgewoontes, roken, uitstelgedrag, regelmatig naar de tandarts gaan. Mischel hielp mee deze nieuwe test te ontwerpen, maar overleed in 2018 aan kanker.
Viti-photovoltaïque!
Reizende techno-optimistische correspondent E. Smit berichtte ons:
“Op onze terugweg sliepen we nabij Perpignan op een wijnlandgoed, waar ze 7 hectare van de wijngaarden nu hadden overdekt met zonnepanelen. Die zijn kantelbaar en de boer gunt zijn druiven nu in de zomer dagelijks 5 uur schaduw. Dat maakt zijn druiven oneindig veel beter en met trots schonk hij de eerste oogst Chardonnay 2021, ‘viti-photovoltaique culture’. Een wereld primeur. En super lekker.De Bourgogne mag zich opmaken voor de strijd, daar krijgen de druiven vanzelf minder zon maar er valt niks te regelen.En de boer oogst ook nog eens dubbel, van de energie van de zonnepanelen. Zal wel wat EU subsidie in zitten, vermoed ik, of van Macron.”
Het nieuws wordt bevestigd door de vakpers. Deze wijngaard was vorig jaar de proeftuin:
Lomborg in Amsterdam
De Deense klimaatschrijver Bjørn Lomborg sprak afgelopen woensdag op de vierde ‘Bicker Brain Session’ in Amsterdam. In de laatste stuiptrekkingen van het Covid-regime mochten we maar 2×75 mensen toelaten. Dus hier, voor wie het gemist heeft, een overzicht van de belangrijkste punten aan de hand van enkele van zijn slides.
Klimaatverandering zorgt NIET voor bosbranden in Californië, overstromende rivieren in de Ardennen en Duitsland, of verwoestende orkanen. Let op, ‘klimaatgeneraal’ Tom Middendorp: u kletst onzin. Wat u zegt, wordt doodgewoon tegengesproken door het IPCC en de feiten. Kijk maar:
Het IPCC durft ook niet te zeggen of overstromende rivieren kunnen worden toegeschreven aan klimaatverandering.
Als u het nog steeds niet gelooft zie dan het stuk van Roger Pielke, onlangs in De Bicker.
Paniek is niet nodig, zegt Lomborg. Ja, klimaatverandering is echt en we moeten er iets aan doen. Maar wel rustig blijven nadenken.
Wat we nu doen, heeft weinig zin. Nederland zal de komende jaren tot 2050 ieder jaar 52 miljard euro moeten uitgeven (overheid en bedrijfsleven) om ‘CO2-neutraal’ te worden. Dat is 6,5% van het BBP.
Want wereldtemperatuur is een wereldprobleem, niet lokaal. Dus wat is dan wel wijsheid?
Investeren allereerst in aanpassing: hogere dijken, meer uiterwaarden, de kennis van Nederland exporteren over de hele wereld. Bangladesh wordt snel welvarender; er is geen enkele reden waarom het niet de komende decennia het ‘Holland van Azië’ zou kunnen worden. Ja maar dat is toch defaitisme? Moeten we dan accepteren dat de wereld 3ºC warmer wordt, met alle onvoorspelbare gevolgen vandien? Nee, zegt Lomborg; we kunnen ook veel slimmer investeren in innovatie, we moeten niet alleen kijken naar windmolenparken, zonnepanelen en elektrische auto’s. En we moeten zorgen dat arme landen snel rijk worden. Armoede veroorzaakt veel meer ellende dan klimaat. Ja, groei desnoods met steenkool. Als technologie geen alternatief biedt dat goedkoper is en net zo effectief en betrouwbaar, zullen arme landen hun welvaartsgroei bekostigen met fossiele brandstoffen.
Nog meer methaan
De hoeveelheid methaan in de atmosfeer – het onderbelichte broeikasgas – stijgt sinds 2007 sneller dan voorheen, en wetenschappers hebben er niet een sluitende verklaring voor. Er zijn meerdere soorten methaan – die van gas- en oliewinning heeft een andere moleculaire structuur dan die welke uit de microben komen die leven in graslanden, vuilnisbelten en in de maag van vee. De hoeveelheid methaan is dus toegenomen, maar de samenstelling is anders. Meer uit natuurlijke bronnen, minder uit gas en olie. En dat leidt tot de theorie dat stijgende temperaturen de uitstoot door microben aanwakkeren – en zou een klassieke vicieuze cirkel zijn. Opwarming veroorzaakt opwarming veroorzaakt opwarming. Maar voor deze theorie is nog geen bewijs.
PS in het artikel over mega-methaanuitstoters, gisteren, stond geen link naar de bron. Excuses. Bij deze alsnog:
Te mooi ....?
Als ‘t te mooi is om waar te zijn, dan … Maar luister: iedere dag één keer een gewicht optillen met de biceps, leidt tot maar liefst 10-12% meer spiermassa na vier weken! Drie seconden per dag. Dat is toch het proberen waard?! OK, experimentje met 39 betrokkenen. Maar toch …