Eens over de onzin van de 1.50 samenleving….

Alleen als ik het wat breder trek naar Europa, dan denk ik dat er een minimale Europese richtlijn nodig/noodzakelijk is.

Zelf woon ik in België, dat de grenzen met containers afgesloten heeft; de kids in Amsterdam kunnen/mogen niet bezocht worden. Mijn boerderijtje in de Auvergne (F) wacht op onderhoud, maar vooralsnog is dat door de strenge lokale regelgevingen vrijwel onmogelijk. Ik klaag niet met tuin, boeken en vooralsnog een goede gezondheid, maar toch….

Daarom denk ik inderdaad dat er intelligente oplossingen mogelijk zijn. Uiteraard wachten we op een vaccin, maar dat kan nog wel even duren.

Laten we met de nodige redelijkheid naar een werkbare oplossing zoeken en die ook doorvoeren.

Met de chaotische toestand in België in gedachten, is dat best een uitdaging….

===

Helemaal eens met Get a life. Talloze buitenlandse publicaties hierover en RIVM en kabinet lezen dat blijkbaar niet.

===

Punt wat je maakt over 1.5 meter samenleving is niet verkeerd, maar het probleem is dat zolang er corona is, je je kan afvragen of mensen zich überhaupt buiten wagen (zie ook economist van afgelopen vrijdag)

De economische schade is hier, 1.5 meter samenleving of niet. En zolang het waargenomen risico (ten opzichte van reeële) hoog blijft, blijft de 90% economie. Wat betekent dat? Dat je zonder vaccin, behandelingsmethode of effectieve track en trace als politicus/a intelligent kan versoepelen wat je wil, je krijgt hoogstens een deel van de economische activiteit terug in ruil voor beelden van overvolle ICs of hoog oplopende frustraties als je lockdown weer invoert voordat ICs weer vol zijn. Zou jij er aan beginnen?

===

Ik ben het helemaal met je eens, Michiel. We draaien volslagen door. De maatregelen worden allengs erger dan de kwaal.

Al moet ik toegeven dat ik deze periode van consumisme-onthouding heerlijk vind. Zouden we ieder jaar een maandje moeten doen. Vasten is niet voor niets zo oud als de weg naar Kralingen.

===

Niets is zo veranderlijk als een opinie!

Iedereen heeft zijn eigen waarheid in functie van zijn maatschappelijke positie, woonplaats, cultuur, etc., etc..

Als u morgen ineens een medische preconditie zou hebben dan denkt u wellicht anders over wat u net schreef.

Ik volg u rationele analyse maar zo denkt de samenleving niet. 20% ernstig ziek? Dat is een hoge drempel! Zeker als u mensen kent die het hebben meegemaakt en ziet dat het wat meer is dan een griep. En de verhalen van de IC zijn niet mals

De economie valt ook uiteen als de bevolking geen vertrouwen heeft in het beperken van de schade op medisch vlak.

Is 1,5 meter houdbaar? Als tijdelijke maatregel ja. Permanent nee en daar wordt nu aangewerkt. Handen wassen,  mondkapjes, Testen, apps, temperatuur nemen: het helpt allemaal of niet?

Wie het weet mag het zeggen!

En hopelijk werken een paar middelen voldoende zodat we de 1,5 m kunnen loslaten.

Besturen is een zaak van afwegen, te scherpe keuzes hebben het voordeel van de makkelijke communicatie maar nadeel van gebrek aan garanties.

===

Goedemorgen, wat mij betreft is het inderdaad tijd ‘to call a spade a spade’. Dilemma voor politici is dat één overlijdensgeval al niet verkoopbaar is – zelfs als die insignificant is op de grote aantallen.

En dan lees ik dit weer https://www.ftm.nl/artikelen/exit-strategie-corona-lockdown?&utm_source=Nieuwsbrief&utm_medium=Social&utm_campaign=Exit_lockdown&utm_content=FTM0700

Ik weet het nog steeds niet

===

Dank weer voor deze nieuwsbrief! Eindelijk eens een realistisch geluid over het Corona virus ten opzichte van de media hysterie. Fijn dat hetgeen ikzelf al een paar weken denk hier zo uitgesproken wordt! Ik zal dit zeker ook onder mijn kennissen en vrienden delen.

===

Ik ben het zo van harte eens met het artikel ‘get a life’. Ik behoor tot de zgn risico groep, maar mag ik alsjeblieft zelf bepalen hoe verstandig ik daarmee omga. Ik handel naar bevinden, dus dat betekent altijd handschoenen en masker bij me hebben en gebruiken indien nodig. Het gedrag van overheden om ons als seniele oudjes (74 jaar) weg te zetten, die tegen zichzelf beschermd moeten worden is te erg voor woorden. We hebben meer van dit soort artikelen nodig.

===

Helemaal mee eens. Onze maatschappij is te vaak bezig met het voorkomen van risico’s die zich zouden kunnen voordoen. Leg de verantwoordelijkheid bij de risico groep, en geef die alle ondersteuning die ze kan helpen.

===

Idee is prima mits degene die ziek wordt geen aanspraak maakt op gezondheidszorg in welke vorm dan ook,  omdat anders de overheidsbegroting voor honderd procent daarop betrekking zal hebben en de lasten voor de burgers nog extremer zullen zijn dan nu. Immers, alle overige kosten die nu in de begroting voorkomen zullen door de burgers moeten worden gedragen. Ook nog een mooie voedingsbodem voor volksopstand. Oh ja situatie bij Spaanse griep is nog een aardig voorbeeld. Derhalve een kinderlijk naïef voorstel tenzij er de nuchtere gedachte achter zit dat de oorzaak van de verspreiding van dit virus moet worden weggenomen, namelijk de overbevolking.

===

Groot gelijk heb je. Anderhalfmetersamenleving is onzin, maar de vraag is of Rutte cs hier nog op terug kunnen komen. Deze crisis is eigenlijk alleen goed te beheersen als politici bereid zijn af en toe te erkennen dat ze er naast zaten. Er is zoveel informatie die pas in de loop der tijd bekend wordt (en zelfs dan nog is er onzekerheid) dat het onmogelijk is om vanaf dag 1 alleen maar de juiste dingen te doen.

Het probleem is volgens mij wel dat de politieke area bij uitstek ongeschikt is om toe te geven dat het anders moet.

Zie ook dit artikel uit de HBR (van alweer een tijdje geleden).  https://hbr.org/2020/03/lessons-from-italys-response-to-coronavirus.

===

Je stellingname over de onhaalbaarheid van 1,5m snap ik. Ik deel em enigszins, echter heeft dit virus iets onderliggends uitvergroot en zichtbaar gemaakt (mits je het wilt zien). Namelijk het verschil tussen arm en rijk. Als wij overgaan tot het nemen van een calculated risk met het al dan niet krijgen van het virus leggen we wederom onherroepelijk de rekening neer bij de arme overgrote meerderheid die helemaal niks kan en enkel dood gaat. Die groep is ook in Nederland groeiende, iets minder dodelijk misschien, maar de kosten voelen ze zeker. Ik vind het eigenlijk ronduit egocentrisch.

Komt bij dat als je het virus bezig hebt gezien en de gevolgen ziet en ervaart vanuit eerste hand, je er achter komt dat het lang duurt, heftiger is en de weg terug lang. Ik denk dat je breder mag kijken, het is (ondanks lichte of zware symptomen) beter om het niet te krijgen en tov griep wel veel makkelijker te krijgen. Ook vanuit eerste hand kan je er met nagenoeg 0 symptomen uit komen.

===

Ergens heb je een punt, maar toch niet. Volgens de onderzoeken is nu 3% besmet, laat het inmiddels 5% zijn. Daarvan zijn nu 6000 mensen overleden. Bij 100% zullen dus 20 keer 6000, 120.000 mensen overlijden en zullen er een kleine miljoen op de IC komen. Kunnen we dat aan? Nee dus.
De kwetsbaren dan maar opsluiten? Juist de groep die nog leeft omdat ze sociale contacten hebben. Dat zal de mortaliteit nog eens extra vergroten, willen we dat?

===

Al met al valt mij, toch met een paar stents en 68 jaar jong, dus risico groep, wel mee om 90 cm afstand te houden en zie ik dat veel mensen het al automatisch doen.

Mondkapjes in het OV brengen de besmettingskans omlaag, niet omdat ze enige bescherming tegen besmetting bieden, wel omdat ze de vochtdruppels van besmette mensen tegenhouden. Daarnaast zitplaatsen in de trein afschermen, soort van 2 persoons of 4 persoonscoupe’s maken (zolang nodig) zal ook helpen.

Al met al zal de 90cm maatschappij geen jaren hoeven duren, zodra we op groepsimmuniteit zitten (wat er mogelijk eerder is dan een vaccin) en Trump vol met chloorbleekmiddel zit, wordt de wereld al een stuk aangenamer.

===

Get a life. De spijker op de kop.

===

Ik had je een reply gegeven na de eerste speech van Rutte waarin ik trots was hoe NL de crisis aanpakte. Ik dacht toen nog dat we de Zweedse aanpak zouden doen. Maar Rutte heeft zich onder druk laten zetten van mensen die bang zijn ziek te worden. De huidige strategie is zinloos zonder vaccin. Wachten op een vaccin vind ik veel meer risico: er is geen “better save than sorry” scenario zoals Rutte suggereert. De verpleeghuizen hebben we verkeerd aangepakt; ook in Zweden trouwens, maar dat geven zij zelf ook toe. Het is precies zoals je optekent: de risicogroepen moeten zich beschermen. De rest moet het land weer draaiende houden. Of je tot een risicogroep behoort weet iemand zelf wel: en zo niet dan moeten we daar onze hulp op richten.

Het mooiste antwoord van de Zweedse hoofd viroloog op de vraag waarom? “…omdat we dit wel maanden kunnen volhouden.”

===

Je slaat de plank helemaal niet mis Michiel. Ik spendeer nu al sinds half maart een uur of 10 per dag aan deze ellende en raak er steeds meer van overtuigd dat nu de paniek wat lijkt verdwenen het virus ook vrij snel zal uitdoven. Dat zei Giesecke al (al houd hij een slag om de arm voor een 2^e uitbraak in het najaar) maar er komen steeds meer aanwijzingen dat het heel snel voorbij zal zijn ook zonder al die 1,5 meter nonsens. Daar hoor en lees je amper iets over, om voor de hand liggende redenen. Hoe kan het ineens weg zijn als we overnight van het nieuwe abnormaal naar het 2019 normaal zijn gegaan? De illusie moet daarom in stand worden gehouden met 1,5 meter onzin, gefaseerde opstart sectoren en scholen, mondkapjes (ik weet dat jij dat geen onzin vind) etc.

Lees onderstaande maar eens, een artikel dat gisteren is verschenen in het oudste weekblad van de UK (The Spectator). Over de 2 cases die aan het einde zijn aangehaald (Diamond Princess en Gangelt net over de grens in Duitsland) heb ik al heel wat gelezen en me ook afgevraagd hoe het kon dat in zo’n kleine omgeving maar zo weinig geinfecteerden zijn aangetroffen. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de USS Roosevelt. Op dat vliegdekschip met 5.000 opvarenden waarvan iedereen is getest is een besmettingsgraad van 12,5% geconstateerd. Daarnaast heeft Christan Drosten, grondlegger van het Duitse beleid (en ontwikkelaar van de overal gebruikte PCR test) in zijn podcast van een aantal weken geleden gesproken over een Chinese studie (pre-published op dat moment). Die studie concludeerde dat bij mensen aanwezige “hintergrund immunitat” er voor moet hebben gezorgd dat een groot deel van degenen die met het virus in aanraking moeten zijn geweest (namelijk familieleden van geinfecteerden) zelf niet geïnfecteerd raakten. Ik kan mijn aantekeningen daarover zo snel niet vinden, maar ik meen me te herinneren dat er gesproken werd over een percentage van 80 a 90% (mensen die vanwege die “hintergrund immunitat” niet geïnfecteerd raakten). Ik kan die podcast zo weer opzoeken en beluisteren mocht je hier iets mee willen doen (wat ik wel hoop).

Overigens zeer opmerkelijk, Drosten heeft dit behoorlijk uitvoerig besproken in die podcast, maar geen enkele krant in Duitsland heeft dat gepubliceerd (terwijl het in mijn ogen breaking news was) en sindsdien is Drosten weer in de rol gekomen van hardliner met uitspraken als “2^e welle”, “Spaanse griep” en “kinderen lijken net ze besmettelijk als volwassenen”. Dat laatste kan onder een microscoop prima zijn, maar is dat ook niet de belangrijkste oorzaak van de overreactie?

Een volle brievenbus vanmorgen. Ik probeer de boodschap te distilleren. (Vanavond kijk ik of de website alle brieven compleet kan publiceren.) Ruwweg tweederde is het eens (dat lijkt te verwachten, soort zoekt soort), 30% oneens, de rest enerzijds-anderzijds.

Laat ik de twee meest extreme reacties geven als startschot:

‘Ik weet niet waar ik moet beginnen. De Bicker is de domste nieuwsbrief van Nederland geworden.3% van 17 mio mensen is 0,5 miljoen. Ach die mogen best levensgevaarlijk ziek worden van jou. Half miljoen mensen binnen een paar maanden ziek met de IC capaciteit die we nu hebben zal leiden tot heel heel veel onnodige doden. En dan hebben we het nog geen eens over de blijvende long-, hersen- en nierschade die covid-19 tot gevolg heeft.Dit is het domste stukje dat ik ooit in de Bicker gelezen hem. Tijd om me te unsubscriben? Kwaliteit is bijna Trump niveau geworden. Het begon met die domme youtube video van die gast die zei dat we mid april op nul doden zullen zitten.’En aan de andere kant van het spectrum:‘Ik ben het zo van harte eens met het artikel ‘get a life’. Ik behoor tot de zgn risico groep, maar mag ik alsjeblieft zelf bepalen hoe verstandig ik daarmee omga. Ik handel naar bevinden, dus dat betekent altijd handschoenen en masker bij me hebben en gebruiken indien nodig. Het gedrag van overheden om ons als seniele oudjes (74 jaar) weg te zetten, die tegen zichzelf beschermd moeten worden is te erg voor woorden. We hebben meer van dit soort artikelen nodig.’Het telkens terugkerende argument van de dissidenten: 3% lijkt weinig maar is op een bevolking van 17 miljoen altijd nog 540.000 mensen, bij een IC-capaciteit van 1.000 tot 2.000. Je kunt gaan morrelen aan de risicogroep (kinderen niet meetellen, alleen ouderen tellen, alleen de mensen die besmet raken) maar je komt toch altijd uit op tienduizenden zo niet honderdduizenden, in ieder geval ondraaglijk voor de ziekenhuiscapaciteit. Dus ik geef toe: daar ben ik te nonchalant over.‘In the beginning, we knew little about this novel disease except that it had a high transmission rate (R0=2.5, or double every four days), and high morbidity and mortality. Now we know more, for instance that it is transmitted when carriers are pre-symptomatic and asymptomatic!’ schrijft D. Rosenberg.De besmettingsratio is sterk gedaald, maar komt dat door de quarantaine? Of omdat een toenemend aantal mensen de ziekte al heeft gehad? En een andere overweging: we werden overvallen door een onbekend virus. Nu we weten hoe riskant dat is, zijn we toch veel voorzichtiger en zou de besmettingsratio toch drastisch moeten afnemen, zelfs zonder 1,5 meter?Maar geleidelijkheid is beter. In de woorden van J. Schukken: ‘Bij nader inzien denk ik dat we voorlopig de echte grote ‘brandhaarden’ misschien maar moeten overslaan. Voetbalwedstrijden, mega-concerten, festivals, carnaval. Dat soort werk. Dat lijken me de grootste versnellers van verspreiding. Dan kan de rest van het leven (horeca, in ieder geval restaurants), transport, ‘werk’ zeg maar, gewoon weer opgepakt worden.’Andere kanttekening: sommige mensen hebben weinig vrije keuze, namelijk de mensen die moeten werken om in levensonderhoud te voorzien van zichzelf en hun gezin. ‘ Als wij overgaan tot het nemen van een calculated risk met het al dan niet krijgen van het virus leggen we wederom onherroepelijk de rekening neer bij de arme overgrote meerderheid die helemaal niks kan en enkel dood gaat,’ schrijft M. Tolsma.Tot slot: ik had duidelijker moeten zeggen: we moeten de mensen die zich kwetsbaar achten wel helpen, door ze kapjes te geven, speciale winkeltijden, thuishulp en wat er verder nodig is.

Nep wint

Nepnieuws krijgt meer lezers dan echt nieuws. Dat concludeert een onderzoek van de BBC in samenwerking met het Institute of Strategic Dialogue, een denktank die extremisme wil bestrijden. Ze bekeken 150.000 Facebook posts van 34 sites die complottheorieën verspreiden over corona. Die kregen samen 80 miljoen ‘interacties’: likes, shares en commentaren. De Centers for Disease Control (VS) kreeg in dezelfde periode 6,4 miljoen interacties, de Wereldgezondheidsorganisatie WHO 6,2 miljoen. Die laatste twee hebben wel ook andere manieren om lezers te bereiken, vooral de traditionele media.

Ambacht

Ambachtslieden zijn schaars en steeds moeilijker te vinden. Zelfs voor bedrijven die worden gezien als ‘technologie’-gedreven. Bob Mansfield was 13 jaar hoofd ‘hardware-ontwerp’ bij Apple, dus verantwoordelijk voor de ingewanden van  achtereenvolgens de Mac, de iPod, de iPhone, de iPad. Hij ging in juni 2012 met pensioen, uitgezwaaid door Tim Cook; in augustus van hetzelfde jaar werd hij weer aangenomen. Verantwoordelijk voor ‘nieuwe producten;’ volgens de WSJ enkelvoud: de Apple auto. Software-ontwerper Glenn Reid werd door Steve Jobs ingehuurd bij NeXT en opnieuw bij Apple. Mike Janicek was een eenvoudige sleutelaar die eerst als zzp’er in Cupertino werkte aan toetsenborden en muizen; toen werd aangenomen als hoofd ontwerp van verbindingen en behuizingen, tot 2010; en toen opnieuw in 2014 om de Apple Watch uit de nood te helpen. Hij beheerste metaalbewerking.

Jony Ive zei in 2014: ‘Zo veel ontwerpers die komen solliciteren weten niet hoe ze dingen moeten maken, omdat werkplaatsen duur zijn voor de ontwerpscholen en computers goedkoop. Dat is de tragiek – je kunt vier jaren bestuderen hoe driedimensionale dingen in elkaar zitten, zonder er ooit zelf eentje te maken.’

Get a life

Mogen we nu eens hardop zeggen dat de 1,5-meter samenleving onzin is? Het is niet haalbaar, en het is niet nodig. Afstand is gewenst om besmetting te voorkomen. Maar waarom? 80% van de mensen die het virus krijgen heeft milde symptomen; 20% zware symptomen; 5% gaat het ziekenhuis in; een fractie overlijdt. Dus 97% of meer van Nederlanders moet op 1,5 meter blijven om te voorkomen dat 3% levensgevaarlijk ziek wordt. Vorig jaar gingen we trein in en accepteerden we de kans dat we niet alleen een verkoudheidje maar ook een stevige griep zouden kunnen oplopen. Dat is nu niet anders. Beter zou het zijn om de mensen waarvan we nu weten dat ze extra kwetsbaar zijn, zelf de verantwoordelijkheid te laten nemen. Wie denkt dat hij of zij tot een risicogroep behoort, mag zelf de keuze maken of hij of zij het risico wil lopen op een besmetting. Deze mensen kunnen we helpen door een ‘corona-barometer’ in het leven te roepen, vergelijkbaar met de smog-meters die nu in veel grote steden worden geraadpleegd. Als de luchtkwaliteit op een dag extra slecht is, worden bevolkingsgroepen aangeraden thuis te blijven. Als er weer een ‘coronagolf’ aankomt, melden we dat.

Natuurlijk moeten we overbelasting van de zorg voorkomen, de curve platslaan. Maar daarvoor kunnen we tijdelijke ‘lockdowns’ afkondigen.

Een algemene 1,5-meter samenleving is niet haalbaar. Treinen, vliegtuigen, taxi’s, trams en bussen kunnen niet functioneren als iedereen op anderhalve meter moet blijven. Concerten, voetbalwedstrijden, vergaderingen, ballet, opera, buurtbijeenkomsten en alle andere grote evenementen worden economisch en praktisch onhoudbaar als slechts een derde van de capaciteit mag worden gebruikt. Vrijwel de hele horeca kan dicht. Zie de column van Frits Abrahams in het NRC van afgelopen vrijdag en The Economist dit weekeinde voor meer voorbeelden. We ontwrichten een samenleving onnodig. Het kan anders, het kan ‘intelligenter.’

Verander de focus: niet op de verspreider, maar op de ontvanger. Probeer niet verspreiding te voorkomen, want dat is onmogelijk; probeer besmetting van kwetsbaren te voorkomen.

Rechtzetten

1. Mensen die corona hebben gehad, kunnen het waarschijnlijk niet snel opnieuw oplopen. Volgens Carol Shoshkes Reiss, professor Biologie en Neurowetenschappen aan New York University, zijn de gevallen van herbesmetting die zijn geconstateerd in Zuid-Korea, China en andere landen zogenaamde ‘false positives.’ De test is niet perfect en kleine ‘dode’ residuen van het virus zijn niet te onderscheiden van het genetisch materiaal van het besmettelijke virus. Ook de aard van het virus maakt het onmogelijk. (zie bronartikel.)
2. Er is geen zekerheid dat joggers een ‘wolk’ van besmettelijke adem achterlaten. Zegt de bron, Bert Blocken van TU Eindhoven. Zijn spraakmakende bericht bevatte een animatie die overal werd opgepikt. Maar zijn bericht was geen studie, is niet wetenschappelijk gepubliceerd en heeft geen ‘peer review’ ondergaan.
3. Rokers lopen minder kans om besmet te raken met Corona. Zegt het CDC in de VS. Van de mensen die zijn gediagnostiseerd met Corona was 1,3% roker, tegen 16,5% voor de bevolking in het algemeen. Waarom, is niet duidelijk.

Ontnuchterend

CO2-uitstoot lijkt dit jaar 5,5% lager uit te vallen dan vorig jaar, dankzij Corona. (vandaar de schone lucht boven Los Angeles.) Dat is één inschatting, het is nog te vroeg om de balans op te maken. Maar om het doel van het klimaatakkoord van Parijs te halen – stijging van wereldtemperatuur van 1,5º Celsius per 2050 – moeten we ieder jaar 7,6% verminderen. Cumulatief dus. Zegt de VN.

Brrr ....

OpenAI introduceert Jukebox, een jeukdoos vol met liedjes gemaakt door …. Artificial Intelligence. Muziek, tekst, zelfs de stem. ‘Rock, in de stijl van Elvis Presley.’ of: ‘Pop, in de stijl van Katy Perry.’ En het klinkt akelig goed. Nou ja, akelig on-computerig.

68 Lessen

Kevin Kelly is oprichter van het blad Wired, maar ook een leuke man. Op zijn 68ste verjaardag strooit hij met 68 levenslessen. Bijvoorbeeld:

‘Enthousiasme is 25 IQ-punten waard.’

‘Volg je passie is een recept voor verlamming als je niet weet wat je passie is. Een beter motto voor de meeste jonge mensen is: ‘Word ergens goed in. Maakt niet uit wat.’ Als je één ding beheerst, kun je die deskundigheid gebruiken om andere, vergelijkbare dingen te verkennen en te ontdekken waar je meer plezier aan beleeft. Zo ontdek je geleidelijk waar die passie zit.’

‘Ervaring wordt overschat. Als je iemand aanneemt, kijk naar aanleg, en train daarna op vaardigheden. De meeste echt bijzondere dingen worden gedaan door mensen die ze voor het eerst doen.’

‘Kunst is wat je weglaat.’

En nog 64 ….

Bill Gates

Inzichten van Bill Gates, in een lang interview met Vox het afgelopen weekeinde.

Over de griep:

‘Wat we allemaal niet weten van influenza is ongelooflijk. Waarom het seizoensgebonden is. Dit is zo iets essentieels, dat het drie maanden actief is en dan bijna negen maanden waar je het nauwelijks ergens kunt vinden.’

Besmettelijkheid (van Covid-19)

‘De seizoensgebondenheid, en de invloed van het weer. Het ziet er meer en meer uit dat een zeer groot deel van de besmettingen binnenshuis plaatsvindt, en dat de manier waarop onze (bloeds?zuurstof?) omloop werkt in gesloten ruimtes zoals subways, ernstig tegen ons werkt.’ (Zou dat niet ook bij influenza het geval zijn, Bill?)

‘Zijn asymptome mensen ook besmettelijk? Daar zijn nog geen betrouwbare cijfers over.’

Immuniteit

‘We weten nog niet genoeg van het menselijk immuunsysteem. Dat is heel belangrijk, want als de respons heel zwak is, dan ben je niet beschermd tegen een tweede besmetting. (…) Serologie – de bloedtest – heb je weinig aan.’

Therapie/genezing

‘Er is een onderzoek naar het bloed van herstelde patiënten, om de beste antistoffen te vinden. (…) Dat is veelbelovend. Dus dat zijn we aan ‘t organiseren: wie heeft de beste antistoffen, waar staat de meeste productiecapaciteit? We proberen dat soort medicijnen voor het eind van het jaar te gaan produceren.’

Vaccines/inenting

‘Het is lastig om de productie van vaccins op te voeren, deels omdat ze nieuw zijn, deels omdat het scheikundig complex is. En we hebben het over miljarden inentingen. Er is geen enkel vaccin waar we miljarden van maken. Honderden miljoenen, voor sommige – maar we hebben er tientallen jaren over gedaan om dat efficiënt te laten gebeuren.’

‘En dan moet het allemaal nog in glas verpakt – dat is speciaal, pharma-klasse glas. Daar is niet genoeg van in de wereld.’

Dus… onmogelijk? We zijn er nooit in geslaagd een HIV-vaccin te ontwikkelen. Hoe groot is dan de kans dat over 24 maanden drie miljard mensen zijn ingeënt tegen Covid-19?

‘Heel groot. Dit virus is niet zo ingewikkeld als HIV. (…) Voor SARS hebben we uiteindelijk wel een vaccin ontwikkeld. (..) We hebben zelfs een antivirus voor Ebola. Dus ik denk niet dat het coronavirus een onmogelijk doelwit is. (…) eind van de zomer zullen we meer duidelijkheid hebben. En ik denk dat enkele van de top-10 experimentele vaccins heel veelbelovend zullen zijn.’

De WHO

‘Er is een grote brand. De brandweer is 20 minuten te laat. Het is alsof we zeggen: ‘Laten we alle brandweerlieden ontslaan.’ Ja, we moeten evalueren. Maar dit is niet het moment om mensen te ontslaan.

De WHO is er om alle landen te helpen begrijpen wat er aan de hand is met epidemieën. Meer niet. Hij heeft een piepkleine begroting, (…) minder dan een duizendste van wat de VS uitgeeft aan gezondheidszorg.’