wetenschap • tech • gezondheid • geld

Stirling Moss 1929-2020

Er zijn van die dingen waarvan je weet dat ze waar zijn, maar die je niet kunt bevatten. Zoals: de Engelse autocoureur Stirling Moss reed the Mille Miglia (1.000 mijl, 1.600 km) in 1955 in tien uur – een gemiddelde snelheid van 160 km/u. Gemiddeld. Tien uur achter elkaar. Stirling Moss is dit weekeinde overleden. Necrologieën (waarom klinkt dat toch veel naarder dan ‘obituaries?’)  hier in de New York Times en de Guardian. Hij reed niet alleen als een beest, hij had ook wel goeie teksten. Hij vroeg zich af waarom mensen wilden lopen als God ze voeten had gegeven die precies op pedalen passen. De Mille Miglia was moeilijk, ‘maar het hielp enorm dat als je een ongeluk zou maken, dat het flink pijn zou doen. Dat bevorderde de concentratie.’ Op de laatste etappe in 1955, van Cremona naar de finish in Brescia, ‘reden we 165,1 mijl gemiddeld (266 kilometer per uur). Dat was best snel.’ Hij stopte met racen op zijn 33ste na een zwaar ongeluk.

Wie meer wil weten (had hij tijd voor een plas? Heeft hij iets gegeten onderweg?) zie interview hier. En hier het originele, legendarische verslag uit 1955 van navigator Denis Jenkinson, zonder wie Moss nooit had gewonnen. In een Mercedes, tien jaar na het einde van de oorlog. Jenkinson schrijft vol respect en zelfs enige genegenheid over de Duitse mecaniciens.

PS Jenkinson schrijft, en wie kan het beter weten: ‘Our total time for the course was 10 hr. 07 min. 48 sec., an average of more than 157 k.p.h. (nearly 98 m.p.h.) and our average for the miles from Cremona to Brescia had been 123 m.p.h.’


Drie miljard telefoons

Dit is van vrijdagavond, maar historisch genoeg om rustig door te nemen. Apple en Google gaan samen werken aan de ontwikkeling van een app die via bluetooth uw contacten met andere mensen bijhoudt. Als u in de buurt komt van iemand die met Corona is besmet, krijgt u een signaal. Als deze persoon pas later blijkt besmet te zijn, krijgt u alsnog een signaal. Als u zelf Corona hebt, krijgen uw medemensen een signaal. Het spectaculaire is dat de concerns samenwerken om hun concurrerende systemen – iOS en Android – met elkaar te laten praten. Uw Apple praat dan met de Samsung van uw buurman. Zo krijg je een netwerk van potentieel 3 miljard telefoons. Nog een voordeel: gezondheidszorg krijgt inzicht in verspreidingspatronen. Allerlei privacyzorgen, natuurlijk. Maar niemand zou worden verplicht mee te doen; het delen van data gebeurt pas als de eigenaar van de telefoon daartoe het commando geeft. Bluetooth is anoniemer dan GPS. Details in Recode en Quartz, in het Nederlands hier.


Nieuwe muziek

Hoe ontdek je nou nieuwe muziek? Niet meer op de radio. Deze tiplijst begint met de Rolling Stone ‘500 beste LP’s ooit,’ OK. Maar vervolgt dan met Pitchfork, Slog, Allmusic, Needledrop, Consequence of Sound, Gnoosic, Musicroamer, last.fm, Tiny Desk Concerts op NPR, A.V. Undercover, Lifehacker, blogs op Tumblr … en ook Spotify – maar dan de obscure playlists.


Flessenbrief

Hoe leg je uit aan Marsmannetjes dat er ‘mensen’ bestaan op een planeet die zij ‘Aarde’ noemen? Gebruik je audio, video, of tekst? Hoe schrijf je de handleiding voor iemand die nog nooit een cassetterecorder heeft gezien? Hoe maak je hiëroglyfen die met logica te ontcijferen zijn? Wat is logica? Wat vertel je dan precies? Laat je muziek horen? Talloze beslissingen moest Carl Sagan nemen toen hij in 1977 voor de NASA de ‘Gouden Opname’ samenstelde die aan boord van de Voyager mee ging, tot de rand van ons zonnestelsel en de ruimte in. Pas in 2017 werd de inhoud door NASA vrijgegeven.


Zou 't kunnen?

Data-analist Marc Mussaeus, docent aan de Fontys Universiteit in Eindhoven, extrapoleerde trend in sterftecijfers Covid-19 en voorspelt: rondom 14 april, aanstaande dinsdag, wordt in Nederland de laatste dode toegeschreven aan de huidige epidemiegolf. Medio april is dan niet de piek, maar het einde van de trend. Sterfte zal hooguit incidenteel zijn. Intrigerende denkoefening. Zal de trend zich de komende week inderdaad onverstoorbaar doorzetten tot nul? En is dat te danken aan lockdown, of groepsimmuniteit, of iets anders? Mussaeus beperkt zich tot de cijfers, er is te weinig bekend om nu al iets te zeggen over oorzaken. Hij maakt dezelfde berekeningen voor sterftecijfers van het CBS (die veel hoger liggen) en voor andere landen. (tip J. Rademaker)


Op slot

Vakje linksboven is handleiding: hoe veranderde het ‘uitgaansgedrag’ na 8 maart in verschillende landen? Duitsland, Zweden, Zuid-Korea: niks aan de hand. Frankrijk, Italië, Spanje: achter de luiken. Hong Kongers gingen op 16 februari al niet meer de deur uit. Cijfers van Google, dat kijkt waar onze mobiele telefoons zich bevinden.


Huisvlijt

Kunt u vast thuis oefenen. Benodigd: een grote zakdoek – OK, een servet – en twee van die haarelastiekjes die vrouwen altijd overal laten slingeren. Niet naaien, geen schaar nodig. Alleen maar vouwen. Dat kan ik zelfs.


Sterfte

Vorige week vertelde ik u over EuroMoMo: sterfte in 24 Europese landen, ongeacht oorzaak. Publiceert iedere donderdag. Dus ook gisteren. De voorpagina staat nu vol voorbehouden. Dus laat maar zitten. Maar deze pagina, binnenin, stemt tot nadenken. (Zet de cursor op het begin van de donkerblauwe balk onderin.)

In de eerste week van januari 2017 waren er opvallend veel doden in Spanje, Portugal, Italië, en ook bovengemiddeld veel in Engeland, Ierland, Zweden, Noorwegen en Griekenland – en Nederland. Meer dan tot nu door Corona. Maar wat moeten we ermee? Dat er in de winter meer doden zijn. Soms door griep, soms door kou. Soms door Corona. Is dat voer voor beleidsmakers? Nee. Want het argument ‘Het is niet ongewoon’ snijdt geen hout. De ziekenhuizen liggen nu vol, er is een capaciteitsprobleem. Dus wat we willen voorkomen is onnodige sterfte, sterfte die wordt veroorzaakt door management.

Het CBS schreef destijds:

‘In januari 2017 overleden 15,8 duizend personen, 26 procent meer dan in een gemiddelde maand in dat jaar. De hoge sterfte in januari 2017 was de hoogste van de afgelopen halve eeuw. In totaal overleden in 2017 meer dan 150 duizend personen, het hoogste aantal ooit. (…) Ook in andere Europese landen is dit het geval.’
‘Een groeiende bevolking met een toenemend aantal ouderen zorgt ervoor dat, ondanks een stijgende levensverwachting, het aantal overledenen jaarlijks stijgt. Sinds 1950 is het aantal overledenen daardoor bijna verdubbeld. In de toekomst mogen we verwachten dat het jaarlijks aantal sterfgevallen blijft stijgen door een toenemend aantal ouderen.’

(NB: CBS spreekt van absolute aantallen, EuroMoMo van afwijkingen van de norm).


Zoompffff

Bent u ook Zoom gaan gebruiken? U bent niet de enige, Zoom zegt dat het aantal vergaderingen is toegenomen van 10 miljoen in december tot 200 miljoen in maart. Dankzij Corona.  Maar de video conference call dienst (in goed Nederlands) heeft veel klachten gekregen. Dat de gegevens van gebruikers niet veilig zijn, dat het beeld niet goed is, dat het end-to-end encryption belooft en niet waarmaakt. De baas heeft nu verordonneerd: geen nieuwe fratsen meer tot we alle problemen hebben opgelost.


Kunst is troost

Gebruik vooral deze tijd om alles online te bekijken waar u voorgaande jaren geen tijd voor’ had. Opera’s, concerten, toneel – London! – kan ook, zie deze tip van The Spectator: ‘One Man, Two Guvnors,’  op YouTube 2-9 april. De week erna, een andere van The National Theatre. Zes andere tips achter de klik.


Abonneer De Bicker

Vul hieronder uw e-mailadres in om u in te schrijven voor de nieuwsbrief
jamie@example.com
Abonneer