Schuldgevoel

Schuldgevoel

Vooruitgang vergroot ons schuldgevoel. Hoe meer we als mensen de wereld domineren, hoe meer we ons verantwoordelijk voelen. De afschaffing van religie helpt niet: nu kunnen we niemand meer de schuld geven behalve onszelf. Bovendien verloren we met godsdienst ook het concept van zonde, met de bijbehorende uitlaatklep van kwijtschelden en aflaat. Zonder die wordt verantwoordelijkheid wel heel zwaar om te dragen. Jezelf als slachtoffer beschouwen is een manier om uit deze klemmende greep te ontsnappen. En is een groeiend onbehagen over ons eigen, onbestemde schuldgevoel de bron van zoveel maatschappelijke verwijten, zondebokken, ‘naming and shaming’ …? Essay.